Hebben LGBT+ rechten in de VS een wankele toekomst?

De Supreme Court bestaat uit negen rechters die zich samen buigen over de belangrijkste, grondwettelijke kwesties van het land. Zo namen ze in het verleden o.a. al beslissingen omtrent de abortuswet, wapenbezit en het huwelijk tussen mensen van hetzelfde geslacht. In zijn huidige samenstelling is zowel het Democratische als het Republikeinse front ongeveer even sterk, waardoor een groot deel van de kwesties werden afgeklopt door zogenaamde swing votes.

Het nalatenschap van Kennedy

Door zijn progressieve houding was Kennedy jarenlang een van de belangrijkste swing voters uit de Supreme Court. Hij sloot zich meermaals aan bij zijn liberale collega’s in LGBT+ gerelateerde zaken. In 2013 gaf hij de beslissende stem in de zaak United States v. Windsor, waardoor het federaal verbod op huwelijken tussen mensen van hetzelfde geslacht werd opgeheven. En in 2015 deed hij dit opnieuw, in de zaak Obergefell v. Hodges, wat het einde betekende voor het verbod doorheen het hele land.

Nu Kennedy zijn hamer opbergt, is het de beurt aan Trump en de senaat om een opvolger aan te duiden. Dat is de ideale kans voor Trump om de verdeling van de Supreme Court opnieuw naar de sterk conservatieve kant te laten hellen. Naar eigen zeggen heeft hij al een lijst van 25 kandidaten klaar, en wilt hij de opvolger van Kennedy deze herfst benoemen.

Het einde voor LGBT+ rechten?

Als Kennedy inderdaad vervangen zou worden door een tegenstander van LGBT+ rechten, heeft het conservatieve kamp van de Supreme Court wederom een sterke meerderheid. De kans dat Trump een kandidaat voordraagt met ook maar een tikkeltje progressief gedachtegoed, is immers klein. Maar betekent dit ook een 180°-ommekeer van de rechten die de Amerikaanse LGBT+ gemeenschap in de voorbije jaren heeft vergaard?

De kans is klein, maar niet irreëel. Het tenietdoen van al uitgesproken beslissingen van de Supreme Court is een ellenlang en ingewikkeld proces. Wel is het waarschijnlijk dat de nieuwe, conservatieve meerderheid een hoop gewilliger gaat zijn om uitzonderingen toe te staan, bijvoorbeeld wegens religieuze redenen. Ook nieuwe zaken die voor de Supreme Court kunnen komen, zoals de invoer van genderneutrale toiletten, zullen dan op meer oppositie stuiten.

De beslissing uitstellen

We moeten alleszins nog niet onmiddellijk beginnen te vrezen. De vervanging van Kennedy wordt immers bepaald door zowel president Trump en de senaat. Op dit moment bezit die senaat nog steeds een republikeinse meerderheid, maar dat kan zomaar veranderen na de tussentijdse verkiezingen (of midterms’ in november. Als het democratische front van de senaat erin slaagt om de beslissing tot dan uit te stellen, kan het speelveld grondig verschuiven.

Op dit moment bestaat die senaat uit 51 Republikeinen, 47 Democraten en 2 onafhankelijke senatoren. Maar door de dalende populariteitscijfers van president Trump, is de kans groot dat ook zijn partij in de senaat aan grond zal verliezen. Als de Democraten erin slagen het tij te doen keren in de tussentijdse verkiezingen, en een meerderheid gaan vormen in de senaat, zullen zij de aanduiding van een conservatieve rechter zeker niet toestaan. Trump zal dan genoodzaakt zijn een kandidaat voor te dragen die wel goedgekeurd zal worden door het liberalere front.

Hoe dan ook verliest de VS met Kennedy een van zijn belangrijkste voorstanders van LGBT+ rechten in de Supreme Court. Bovendien hebben vele Amerikanen hun huwelijk aan hem te danken. Of de vooruitgang standhoudt, weten we pas over enkele maanden. Wordt ongetwijfeld vervolg.