Zaalshow SPARKLE: "De rechten die we hebben zijn kwetsbaar, blijven strijden is de boodschap!"
Tijdens de zesde editie van SPARKLE werd niet alleen uitbundig gefeest en enthousiast awards uitgedeeld, ook passeerden een aantal bekende gezichten en activisten de revue om hun zegje te doen tijdens de panelgesprekken.
Hun conclusies: onze gemeenschap moet blijven strijden zodat de verworven rechten niet worden afgenomen. Er is meer representatie van diverse trans* personen nodig in de media én de zichtbaarheid voor biseksuele en lesbische vrouwen kan een stuk beter.
Gezien dit jaar vijftig jaar Stonewall Rellen markeert, gaan de openingsgesprekken logischerwijs over pride. Een introductiefilmpje legt uit hoe de rellen in 1969 in New York begonnen in een reactie op politiegeweld, en hoe ze het begin vormden van de prides wereldwijd. In het eerste panel vertellen afgevaardigden van enkele Belgische prides wat ze dit jaar voor ons in petto hebben.
Gevestigde waarden ...
Zo staat de Antwerp Pride in 2019 expliciet in het teken van de Stonewall rellen, en gaat zoals steeds in samenwerking met het Antwerp Queer Arts Festival door.
De Belgian Pride in Brussel, een andere gevestigde waarde in het Belgische pride-landschap, is toe aan hun 23de editie. Ze herinneren het publiek eraan dat de De Rooie Vlinder de allereerste Pride in België organiseerden in Gent in 1978.
Naar aanleiding van L-Day’s 30-jarige verjaardag organiseerden ze in het najaar van 2018 de eerste L-Pride in Leuven,specifiek voor lesbiennes en biseksuele vrouwen. De tweede editie gaat waarschijnlijk in oktober door.
... en nieuwkomers
Dit jaar brengt ook twee nieuwe collectieven met elk hun eigen pride. Transemble, bijvoorbeeld, beantwoordt aan de nood om een Belgische trans* gemeenschap op te bouwen over de taalgrenzen heen. Ze organiseren een trans mars in mei in Brussel.
De tweede nieuwe groepering organiseert Queer Pride in Gent. Vanuit een horizontale, radicale invalshoek willen ze vooral aandacht stellen op het feit dat queer personen geen toestemming moeten vragen om te zijn wie ze zijn. Hun vertegenwoordiger belooft dat het een unieke ervaring zal worden op 11 mei.
Broze verworvendheden
Er waren drie genomineerden voor de media award: het Canvas-programma Voor de mannen, waarin Xavier Taveirne sprak met mannelijke strijders voor LGBT+ rechten, het VTM Nieuws dat samen met huis-journaliste Bo Van Spilbeeck het maatschappelijk debat aanging, en de film Girl van Lucas D’hondt.
Ook in de gesprekken met deze genomineerden ging het over de geschiedenis van de LGBT+ beweging en hoe de huidige rechten die we hebben, verworven zijn. Het is belangrijk erbij stil te staan dat SPARKLE zoals het nu bestaat niet eens zo heel lang geleden niet tot de mogelijkheden behoorde.
Onze verworvenheden zijn broos en kwetsbaar, en kunnen opnieuw aangevallen worden. Blijven strijden is dus zeker belangrijk
Guido Totté, een van de mannen die getuigde in het Canvas-programma Voor de mannen, legt de klemtoon op het kennen van de geschiedenis. Zonder belerend te zijn wilt hij de jeugd meegeven dat het belangrijk is om te weten waar we vandaan komen en wat ervoor heeft gezorgd dat we vandaag zijn waar we zijn. “Onze verworvenheden zijn broos en kwetsbaar, en kunnen opnieuw aangevallen worden. Blijven strijden is dus zeker belangrijk,” aldus Guido.
Waar Guido zijn verhaal neerlegt, neemt activiste Inge Wallaert de draad weer op. “De weerstand is subtieler, je moet veel meer bij de pinken zijn. Dat de discriminatie tegenwoordig veel minder zichtbaar is, vraagt dus ook om een andere aanpak.” Een groep die we in die aanpak niet mogen vergeten, zijn de vrouwen. Ze krijgen te vaak een tweede plaats, en veel minder zichtbaarheid dan mannen, een opmerking die in de loop van de avond terecht herhaald wordt. “Zo weet bijna niemand wie Suzan Daniel is, terwijl zij een erg belangrijke rol speelde in de Belgische LGBT+ bevrijding,” weidt Inge uit. “Ze was een lesbische activiste die eerste aanzet gaf tot een holebi-beweging in onze contreien.”
Representatie van trans* personen nodig
De media-award brengt ook specifiek de nood aan representatie van trans*personen in de media naar boven. Senne Misplon, ambassadeur van Wel Jong Niet Hetero, ook bekend van het Eén-programma m/v/x, beklemtoont het belang van diverse verhalen van trans* personen in de media. “Het is belangrijk om mensen te vinden van je eigen leeftijdsgroep met gelijkaardige ervaringen. De verhalen in de media mogen meer variatie tonen” zegt hij.
Het horen van andere verhalen van oudere trans* personen mag niet vergeten worden
ZIZO-columniste Piya, ook aanwezig in het panel, gaat daar helemaal mee eens. “Mensen willen zich herkennen in de verhalen in de media, ook mensen die zich niet laten vatten in genderhokjes,” stelt Pia.
Bo van Spilbeeck, journaliste bij VTM, bevestigt dat ook haar verhaal deel uitmaakt van de vele verhalen die nodig zijn om voor verandering te zorgen. “Er moet een platform zijn voor de diverse verhalen van de hele gemeenschap.” Zo was het verhaal van Caitlyn Jenner ontzettend belangrijk voor Bo, ondanks haar bedenkingen bij Caitlyns politieke uitspraken. Het horen van andere verhalen van oudere trans* personen, mag daarom zeker ook niet vergeten worden.
Meer zichtbaarheid voor lesbische en biseksuele vrouwen
Rachael Moore, de coördinatrice van RainbowHouse Brussels, legt in de campagne #ShareTheColor uit dat er nood is aan meer zichtbaarheid voor biseksuele personen specifiek. Het is een groep waar weinig aandacht aan wordt besteed, en veel vooroordelen over zijn.
Jitske Van de Veire, ambassadrice Wel Jong Niet Hetero merkt scherp op dat deze noodzaak van een specifieke focus op meisjes ook tijdens SPARKLE duidelijk is, zowel backstage als in de zaal zitten voornamelijk witte (homo)mannen, wat op zich al genoeg zegt. Het gaat bovendien ruimer dan enkel een focus op lesbische en biseksuele meisjes. Jongeren moeten hun stem kunnen laten horen. Dat de jeugd dat wilt doen en zeker niet alles als vanzelfsprekend aan neemt, blijkt bijvoorbeeld uit de meer dan 30.000 jongeren die deze week op straat zijn gekomen voor het klimaat.
Jeroen Borghs (çavaria) bevestigt dat het perspectief heel vaak vertrekt van een invalshoek die wit, middenklasse en hoger opgeleide homomannen betreft. Het is nodig om inclusiever te zijn, en dat kunnen we door een expliciete plaats te geven aan die groepen die die momenteel te weinig krijgen. Daarom richtte de recente Lumi-campagne zich speficiek op die doelgroep van jonge lesbische en biseksuele meisjes.
Strijden voor mensenrechten
Met Schrijf-ze-vrijdag trok Amnesty International naar scholen om de leerlingen (en leerkrachten!) kennis te doen maken met de gezichten achter mensenrechten. Zo vestigden ze de aandacht op hoe weinig rechten sommige activistes en activisten soms hebben, en hoe belangrijk het is om die rechten te beschermen zodat we kunnen blijven strijden voor een betere, inclusievere wereld.
Ook de derde genomineerde, de campagne van 11.11.11, #AllemaalMensen, focust op bewustwording over rechten. Zij pleiten voor een aanpak van de structurele oorzaken van migratie, veilige routes en eerlijke communicatie over migratie, maar ook een menselijker onthaal en goede begeleiding van migranten en vluchtelingen, mensen die “gewoon op weg zijn naar beter,” zoals hun campagne het uitdrukt. Zo pakten ze uit met een uitgebreide, LGBT+ inclusieve postercampagne.
Belang Europese verkiezingen
De Çavaria Lifetime Achievement Award ging naar voormalig Oostenrijks Europarlementslid Ulrike Lunacek. Lunacek drukte ons op het hart dat we moeten blijven vechten voor mensenrechten, of het nu gaat over LGBT+ rechten, rechten voor mensen met een migratieachtergrond en/of mensen van kleur, vrouwenrechten, of rechten van andere gediscrimineerde groepen. Ze onderstreepte ook het belang van de nakende Europese verkiezingen in mei. "In verschillende Europese landen zijn er momenteel mensen willen afbreken die waar Europa voorstaat en wat Europa heeft opgebouwd. Ze willen niet enkel nieuwe geografische grenzen, ze willen ook opnieuw grenzen aan onze gedachten en hart opleggen."
Lunacek is samen met Eurovisiesongfestivalwinnaar Conchita Wurst ambassadeur van de Europride 2019 in Wenen. "Ik roep op om op 15 juni massaal naar Wenen af te zakken zodat we alle personen die ons terug in de kast willen duwen kunnen tonen met hoeveel we zijn en hoeveel bondgenoten die we hebben. We moeten hen tonen dat we willen vrij leven, zonder angst."
Wie uitendelijk met de andere awards naar huis ging, lees je in dit artikel.
Eigen verslaggeving