Respect en rechten zijn nooit definitief verworven
Mips Meyntjens stond aan de wieg van het vormingswerk voor lesbische en biseksuele vrouwen. Tot midden de jaren 80 kwamen vrouwen met vragen over hun seksuele oriëntatie in de hulpverlening terecht. Problemen in de relatie met hun man, ook op het seksuele vlak, werden meestal teruggebracht tot een persoonlijke kwestie. De lesbische thematiek, hoe een leven opbouwen in een maatschappij waarin houden van iemand van hetzelfde geslacht grotendeels onbekend en onbemind was, werd gezien als een problematiek. Dat de moeilijkheden voor een groot deel een gevolg waren van de afwijzende houding van de samenleving, werd niet in aanmerking genomen.
Samen met een paar lesbische hulpverleensters organiseerde Mips Ook zo?-weekends, waarin via inzichten en h-erkenning het lesbisch of biseksueel zijn uit de problematische sfeer werd gehaald. Een van de basisideeën was en is: niet lesbisch zijn is het probleem, maar wel de vooringenomen bril waarmee de maatschappij naar vrouwenliefde kijkt. Behoorlijk wat deelneemsters voelden zich schuldig en worstelden met de vraag waarom ze niet ‘normaal’ konden zijn. Er werd uitgewisseld over ‘Wat is normaal?’ en ‘Wie bepaalt de norm?’. "We probeerden vooral andere brillen aan te reiken, een ander perspectief te bieden op het lesbisch zijn", stelt Mips.
Veel aandacht ging er naar het verhelderen van het begrip ‘verinnerlijkte onderdrukking’. Dat betekent zicht krijgen op het effect van de verinnerlijking van de negatieve beeldvorming over, en het gebrek aan respect tegenover lesbische vrouwen. Een minderheidsgroep gaat al snel de vooroordelen die er in de samenleving over hen leven inslikken. Zo kruipen die negatieve ideeën onder het vel en gaan ze als voor ‘waar’ door. Lesbische vrouwen kunnen de ideeën verinnerlijken dat ze geen recht hebben op een volwaardige plaats in de maatschappij en daardoor worstelen met hun zelfvertrouwen en hun gevoel van zelfwaarde. Wat dan weer aanleiding kan geven tot psychische problemen zoals zelfhaat, die ontstaan door het verinnerlijken van de negatieve beeldvorming.
De Regenboogambassadeursondersteunen senioren en organiseren infosessies voor personeel, directies en studenten in de ouderenzorg
De ontspannen sfeer en het samen zijn met gelijkgestemden haalde vrouwen tijdens die vormingsweekends uit hun isolement en gaf hen woorden voor gevoelens, die ze tot dan geen naam konden geven. Tot vandaag bestaan er vriendinnengroepen die tijdens die Ook zo? -weekends hun oorsprong vonden. Veel van die vrouwen zijn nu op hun beurt actief in vormingsinitiatieven en in de zelforganisaties voor holebi’s en transgenders. De Regenboogambassadeurs zijn hier een mooi voorbeeld van. Deze groep ervaringsdeskundigen komt op voor een holebi- en transgendervriendelijk beleid in de voorzieningen voor ouderen. Ze ondersteunen senioren en organiseren infosessies voor personeel, directies en studenten in de ouderenzorg. Ook hier zorgt Mips voor een eigen inbreng.
Met het boek ‘Oud = out’ leverde Mips Meyntjens, samen met Ann David, een zeer zinvolle bijdrage aan onze lesbische geschiedenis. In deze bundel interviews legden de schrijfsters, op de valreep, de ervaringen vast van lesbische vrouwen geboren tussen 1910 en 1940. Mips spreekt met ontroering, bewondering en veel respect over die vrouwen, die de weg bereidden voor de volgende generaties. Ze is onder de indruk van de creatieve oplossingen die deze vrouwen uitkienden om in een lesbisch- en vrouwvijandige maatschappij toch hun eigenheid en hun liefde voor vrouwen voluit te beleven.
Uit de kast komen, zichtbaar lesbisch leven was destijds zoveel meer dan een persoonlijke keuze. Het was een politiek statement
Het boek, waarin een aantal van die interviews overgenomen werd, ontstond in samenwerking met Het Fonds Suzan Daniel, het homo-lesbisch-transgender archief en documentatiecentrum. Het archief is genoemd naar de lesbische activiste die aan de basis ligt van de eerste holebi-groeperingen in België. Recent raakte het nieuws bekend dat een nieuwe brug over het kanaal Charleroi-Willebroek in Brussel naar Suzan Daniel zal vernoemd worden. "Een terechte erkenning", vindt ook Mips.
Het engagement van Mips Meyntjens vindt haar oorsprong binnen de tweede feministische golf. Ze zegt hierover: "Het persoonlijke is politiek was de slogan van de feministes en ook van ons lesbiennes. Daarom was naar buiten komen als vrouwen die van vrouwen houden voor ons zo belangrijk. Uit de kast komen, zichtbaar lesbisch leven was destijds zoveel meer dan een persoonlijke keuze. Het was een politiek statement. Een van de broodnodige stappen om uiteindelijk ook zichtbaar te worden in onze wetgeving."
Via interviews en persoonlijk getuigenissen levert Mips Meyntjens nog steeds haar bijdrage voor het recht van holebi’s en transgenders op een gelijkwaardige plaats in de maatschappij
In haar beroepsloopbaan bij vormingsinstelling Impuls richtte Mips zich, naast het lesbische vormingswerk, vooral op veranderingsprocessen binnen sociale organisaties en op leiderschapsopleidingen. Momenteel brengt ze haar werk- en levenservaring samen in haar expertise als loopbaancoach. Ook in dat werk gaat ze op zoek naar de wezenlijke kwaliteiten, en naar de kracht én de veerkracht van de klanten.
De vragen waarop Mips zich als loopbaancoach richt, omschrijft ze als volgt: "De kernvragen komen neer op: 'Wanneer was je trots op jezelf? Wanneer was jij in je flow, had jij het gevoel dat je het beste van jezelf gaf?' Soms is de basisvraag zelfs 'Hoe heb jij leven gegeven?'. Het zijn vragen die uitnodigen om verder te kijken dan competenties en vaardigheden. Ze werken bezielend en kunnen energie opwekken. Ze brengen mensen in contact met hun eigen vitaliteit, waardoor ze vanuit kracht nieuwe keuzes kunnen maken in hun loopbaan en/of privéleven."
Via interviews en persoonlijk getuigenissen levert Mips Meyntjens nog steeds haar bijdrage voor het recht van holebi’s en transgenders op een gelijkwaardige plaats in de maatschappij. Want zoals ze het zelf verwoordt: "Wettelijk gezien hebben we een hele weg afgelegd. België was bij de eerste landen met een antidiscriminatiewet, waar holebi’s kunnen huwen en kinderen kunnen adopteren en waar er een wettelijke bescherming is van transgenders. Tegelijkertijd moeten we alert blijven. Respect en rechten zijn nooit definitief verworven, en kunnen met een simpele wet van de tafel geveegd worden. De uitslag van de verkiezingen in mei 2019 is wat dat betreft niet echt rustgevend."
Ga er niet automatisch van uit dat alle vrouwen hun leven delen met een man en ook niet dat elke vrouw een partner heeft
Op de vraag wat Femma kan doen voor haar lesbische leden en transgenders weerspiegelt Mips’ antwoord de ruime en open blik waarmee ze in de wereld staat en naar de samenleving kijkt:
"Wees je bewust dat er een vanzelfsprekende kijk op levenswijzen is die zich opdringt en trek die evidenties open. Ga er niet automatisch van uit dat alle vrouwen hun leven delen met een man en ook niet dat elke vrouw een partner heeft. Alleen levende vrouwen kunnen hiervoor kiezen of ongewild zonder partner zijn. Idem dito voor het hebben van kinderen. Niet iedereen heeft een kinderwens. Illustreer dat via artikels, getuigenissen, interviews, die de verschillende leefmodellen niet als een aparte categorie behandelen, maar wel vanzelfsprekend verweven met het klassieke vrouw-man-kind-patroon. Laat de Femma-leden proeven van een zo ruim mogelijke waaier aan levensstijlen."
Mips Meyntjens is loopbaancoach. Ze woont en werkt in Brugge. Mips is 65 jaar. Ze is auteur van het boek 'Oud is out'.
Dit artikel werd oorspronkelijk op de Femma-site gepubliceerd, ZIZO mocht het overnemen.
Femma