Safe Space
Het blijft een sociaal experiment, zeggen dat je naar een festival gaat met 700 lesbische vrouwen. De meeste mensen weten niet eens dat het bestaat, voor anderen is het dan weer iets waar de fantasie van op hol slaat. "Amai, zoveel keuze", hoorde ik zelfs. Alsof ik op elke vrouw val die ik tegenkom. Maar dat is een andere column.
Ik geef toe; ik was nog nooit naar een lesbisch festival geweest. Ik heb er wél ooit een lezing gegeven, maar toen was ik op doortocht en heb dus nooit ervaren hoe het voelt om een week door te brengen met enkel vrouwen. 700 stuks dus, om precies te zijn. Ik heb ook nooit de behoefte gevoeld om naar dit soort bijeenkomsten te gaan en meestal kies ik instinctief voor de queer variant. Mijn voorkeur voor gay mannen, drag queens, genderbenders en glittertjes sturen me meestal naar plekken zoals Unicorn, Strangelove of het Queer Arts Festival.
Tot nu dus. Een van mijn beste vriendinnen en tech-house dj QUIVR was gevraagd om een paar keer te draaien op Velvet Ibiza. Zij mocht iemand meebrengen. Ik had de finale versie van mijn boek afgewerkt en was dringend aan vakantie toe. Een goeie combi. Carine de Mesmaeker, de organisator van Velvet Ibiza werd geïnspireerd door de Dinah Shore en L-beach, en wilde iets gelijkaardig op poten zetten, maar met een meer familiaire sfeer. Een vakantieresort op Ibiza waar 700 vrouwen samen eten, drinken en feesten. En dat voor vier dagen lang.
De term ‘safe space’ komt uit de psychotherapie waarbij een veilige plek wordt voorzien voor mensen die te kampen hebben met traumatische ervaringen
In een tijd waar #metoo en #enough de boventoon voert, lijkt de behoefte aan safe spaces alsmaar groter te worden. Maar is dat ook zo? En is dat de reden waarom lesbische vrouwen massaal elkaars gezelschap opzoeken? De term ‘safe space’ komt uit de psychotherapie waarbij een veilige plek wordt voorzien voor mensen die te kampen hebben met traumatische ervaringen. Of waar gemarginaliseerde minderheden hun stem kunnen laten horen zonder dat ze hun bestaansrecht moeten verdedigen.
"Sommige mensen hebben er hun missie van gemaakt om je niet te begrijpen, wat heel verstikkend werkt", beaamt Nozizwe Dube van UNDIVIDED, het diversiteitsplatform voor studenten aan de KU Leuven. Ook het GSA - Gender and Sexuality Alliance - is ondertussen overgewaaid uit Amerika en wil door het aanbieden van safe spaces een bijdrage leveren aan het verminderen van stress onder LGBTQ-personen. Deze stress kan leiden tot een slechte psychische gezondheid en uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau is bekend dat homo-, lesbische- en bi-jongeren vaker lijden aan depressies en 4,5 keer meer een suïcidepoging ondergaan dan hetero-jongeren. Reden genoeg dus om mensen het gevoel te geven dat ze niet alleen zijn.
Tussen het feesten, het dansen en het zwembad ge-lig door, praat ik met het publiek dat verfrissend divers is. Kleur, klasse en leeftijd loopt vrolijk door elkaar heen en ik spreek zowel met de jongste (22) als met de oudste (70) festivalganger.
"Je bent niet als vrouw geboren, je wordt er één", schrijft Simone de Beauvoir en ik zie haar woorden reflecteren in de verhalen die ik hoor. Zo is Arjana uit Zuid-Afrika die een jaar lang uitkeek naar Velvet Ibiza omdat ze zich niet kan outen in haar gemeenschap. Yun uit Japan houdt van de saamhorigheid en het gevoel dat ze ergens thuishoort. Haar ouders weten niet dat ze van vrouwen houdt. Lee uit Texas beschouwt het festival als een adempauze. Waarin ze niet constant op haar hoede moet zijn voor de misogyne opmerkingen tijdens het werk.
Ze maken me nederig, dit soort verhalen. En het besef dat dit soort safe-spaces voor sommigen echt wel noodzakelijk zijn houdt me alert. Zelf heb ik het geluk dat de meeste mensen in mijn buurt respectvol zijn. Maar ik leef dan ook in een zelfgekozen bubbel van ruimdenkende en intelligente vrienden. Ik werk zelfstandig en kan meestal mijn eigen projecten uitkiezen.
Kom ik af en toe iemand tegen die veroordelend is, dan krijgt hij of zij een verbale tik op de vingers. De noodzaak om me te onttrekken aan de veroordelende blik is dus bijna onbestaand en ik heb ook nooit het gevoel gehad nood te hebben aan een veilige plek. Als lesbische vrouw heb ik zelden te maken met discriminatie om de simpele reden dat iedereen er omwille van mijn uiterlijk, vanuit gaat dat ik heteroseksueel ben.
700 vrouwen die allen één ding met elkaar gemeen hebben: dat ze verliefd worden op andere vrouwen
Uiteraard ben ik niet blind en ik besef met dankbaarheid in wat voor luxepositie ik me bevind. Niettemin is dit festival ook voor mij een eye-opener en had ik nooit verwacht dat dit avontuur zo’n effect op mij zou hebben. 700 vrouwen die allen één ding met elkaar gemeen hebben: dat ze verliefd worden op andere vrouwen. Zij, met z’n allen, weten en voelen hoe dat is. En dat zorgt voor een herkenbaarheid en een solidariteit die ik nog op weinig andere plekken ben tegengekomen.
Terug in de ‘echte’ wereld voel ik me een beetje verloren. Ik kijk met een mengeling van vrolijkheid en nostalgie terug naar die week in Ibiza. Dat we het allerlaatste optreden van Sarah Bettens (voor ze zich een paar dagen later outte als Sam) hebben gezien, maakt het natuurlijk extra bijzonder.
Ondertussen druk ik op de ‘attend’-knop als de uitnodiging voor volgend jaar binnenkomt.
Fleur Pierets is schrijver, kunstenaar, activist en publiceert het online magazine Et Alors?
Begin september komt haar eerste boek ‘Julian’, uit bij Das Mag.
Eigen verslaggeving