Fotoproject ‘Donate Your Face’ wil stigma rond hiv verder doorbreken
Geschokt, zo voelde fotograaf David Degelin zich toen hij vernam dat mensen met hiv ook vandaag nog zo vaak gestigmatiseerd worden. Om alle taboes en misverstanden rond de ziekte te doorprikken, werkte hij het fotoproject ‘Donate Your Face’ uit. Zijn authentieke en kwetsbare portretten zijn voor het eerst te zien op 4 oktober tijdens het symposium ‘Leven met hiv’ in het Vlaams Parlement.
Het idee voor ‘Donate Your Face’ ontstond vorig jaar tijdens een bezoek aan een kennis. “Hij vertelde me dat hij nog vaak te maken krijgt met discriminatie”, vertelt David. “Ik schrok daarvan. Ondanks de goeie medicatie die er nu is, bestaat er blijkbaar nog altijd een soort van irrationele angst voor hiv. En dat snap ik niet, want niemand kiest ervoor om ziek te zijn.”
Emotionele shoot
Omdat discriminatie een thema is dat David erg aangrijpt, besloot hij de koe bij de horens te vatten. “Ik ging op zoek naar mensen die hun gezicht wilden doneren voor mijn project, vandaar de titel”, vervolgt hij. “Authentieke en kwetsbare portretten maken van hiv-patiënten, dat was mijn doel. Daarnaast wilde ik ook hun verhaal delen, een combinatie van beeld en tekst dus. Ik stapte met m’n idee naar Sensoa, het Vlaamse expertisecentrum voor seksuele gezondheid, en daar waren ze meteen enthousiast. We vonden snel elf mensen die wilden meewerken: vrouwen en mannen, homo’s en hetero’s, verschillende achtergronden & opleidingen enzovoort. Dat zorgde voor een breed gedragen statement.”
Ik ging voor de deelnemers zitten, met m’n camera op hen gericht, en liet hen vrijuit vertellen. Bij velen kwamen daarbij heel wat emoties naar boven - David
David ging bij alle kandidaten thuis langs voor de shoot en het interview, in hun vertrouwde omgeving. “Ik ging voor de deelnemers zitten, met m’n camera op hen gericht, en liet hen vrijuit vertellen. Bij velen kwamen daarbij heel wat emoties naar boven. Alsof ze alles waarmee ze geworsteld hadden opnieuw beleefden aan hun keukentafel. Die emoties heb ik zo intiem mogelijk proberen vastleggen op foto.”
Bumpy ride
Ook de 28-jarige Hans nam plaats voor de lens van David. De voorbije jaren waren voor hem een bumpy ride. “Ik was pas achttien toen ik besmet raakte met hiv”, vertelt hij. “Mijn wereld viel als een kaartenhuisje in elkaar. In vertrouwen vertelde ik het nieuws over m’n ziekte aan twee vriendinnen en twee weken later wist plots de hele school het. Hierdoor heb ik jarenlang vertrouwensproblemen gehad. Ik vond het ontzettend moeilijk om uit de kast te komen als persoon met hiv.”
Dat er nog veel onwetendheid bestaat over de ziekte heeft Hans aan den lijve ondervonden. “Ik werd er voor het eerst mee geconfronteerd tijdens mijn stage verpleegkunde. Een verpleegster vertelde me dat ik handschoenen en een mondmasker moest dragen voor de veiligheid. Ik heb toen echt discriminerende uitspraken gehoord van medisch personeel.”
Kracht uit ziekte
Door zijn vertrouwensproblemen begon Hans na een tijdje ook zichzelf te stigmatiseren. “Ik voelde me niet goed genoeg voor de wereld en da’s een probleem waar we meer aandacht aan mogen besteden. Het kantelpunt kwam anderhalf jaar geleden toen ik nog maar eens verwijten naar m’n hoofd geslingerd kreeg, dit keer via de datingapp Grindr. Iemand vond het een schande dat ik met mijn hiv zomaar seks had met iedereen. Op dat moment besloot ik mijn leven in eigen handen te nemen en me niet langer te laten leiden door de angst van anderen. Ik contacteerde Sensoa en via hen nam ik deel aan een lotgenotenweekend. Daar kon ik ongebreideld vertellen over hiv, zonder me te moeten schamen. Intussen heb ik vrede genomen met mijn ziekte. Meer nog, terwijl hiv me vroeger bijna kapot heeft gemaakt, heb ik nu kracht gehaald uit m’n lijdensweg. Ik heb van mijn demonen mijn vrienden gemaakt.”
Terwijl hiv me vroeger bijna kapot heeft gemaakt, heb ik nu kracht gehaald uit m’n lijdensweg. Ik heb van mijn demonen mijn vrienden gemaakt - Hans
De kracht die de deelnemers putten uit hun ziekte zag David vaak terug. “Een vrouw zei zelfs op een bepaald moment: Ik ben blij dat ik hiv heb”, vertelt hij. “Ze bedoelde daarmee dat de ziekte haar leven op een bepaalde manier ook verrijkt had. Ze zette zich in als vrijwilliger, had veel nieuwe mensen leren kennen, ze was er sterker door geworden. Daarnaast zijn er natuurlijk ook veel patiënten die zich nog niet durven outen als hiv-positief. Met dit project wil ik hen een houvast bieden en inspireren.”
Davids werk zelf ontdekken?
Het fotoproject ‘Donate Your Face’ is voor het eerst te zien op vrijdag 4 oktober tijdens het symposium ‘Leven met hiv’ in het Vlaams Parlement. Het is het sluitstuk van een onderzoeksproject naar de noden van mensen met hiv dat Sensoa uitvoerde. Het symposium is gratis, maar je moet je wel inschrijven. Op zondag 1 december (Wereldaidsdag) zullen de foto’s van David ook te zien zijn in UZ Leuven Gasthuisberg.
Eigen verslaggeving