Coming-out in de sportwereld is nog niet altijd evident
Van 30 januari tot 3 februari was er vijf dagen lang Pinx in Gent, het LGBT+-filmfestival in Sphinx Cinema. Op de tweede avond focuste Pinx samen met Out For The Win op de aanvaarding van LGBT+ personen in de sportwereld.
Eerst werd de documentaire ‘Alone in the Game’ vertoond. Ondanks de groeiende aanvaarding van lesbische, homoseksuele, biseksuele en transgender Amerikanen, blijft de sportwereld voor velen nog steeds een verontrustende omgeving. De documentaire 'Alone in the Game' onderzoekt hoe dat komt.
De lucky few
Door de haat en spot blijft de angst, met als gevolg de geheimhouding, bestaan. Enkele interessante personen komen in de documentaire aan het woord zoals basketballer Jason Collins, American footballer Ryan O'Callaghan en Olympische medaillewinnaars Gus Kenworthy en Megan Rapinoe. Deze personen kwamen allemaal tijdens hun sportieve loopbaan uit de kast en bleven na hun coming-out ook actief in de sportwereld. De lucky few als het ware.
Maar voor lang niet elke atleet verloopt de coming-out zo soepel. Layana White, (ex-basketbalspeler voor Pepperdine Christian University) verloor samen met teamgenoot Haley Videckis haar studiebeurs toen ze verliefd werden en dit bekend werd. Na die beslissing ondernam Layana een suïcidepoging.
Geen evidente getuigenissen
‘Alone in the Game’ is niet bepaald de meest cinematografische documentaire. Ze slaagt er wel in om een unieke schets te geven over LGBT in de Amerikaanse sportwereld. En ook al was het voor de makers niet evident om topsporters te vinden die hun verhaal wilden delen, de man/vrouwverdeling had toch een pak evenwichtiger gemogen.
Hoe is de situatie in België?
De avond wordt na de film nog een stuk interessanter. Na de aftiteling startten Out For The Win crew Sharon Buffel en Margot Gysbrechts het debat. Out For The Win is een organisatie die zich inzet voor de zichtbaarheid van holebi's, transgenders, queers en intersekse personen in sport.
Topsporters Oshin Derieuw (wereldkampioen boksen), Mathias Goethals (gymnast), Charlotte Deldaele (professioneel triatleet), Sien Heirweg (onderzoek over transgenders in de sport), Jasper (Coördinator van T-jong, de jeugdbeweging voor trans personen) gaven op enkele stellingen hun opinie en ervaringen uit de sportwereld.
Het risico dat de coming-out een negatieve invloed heeft op je professionele sportcarrière bestaat nog steeds
Blijf je beter in de kast?
Natuurlijk vinden de meesten het moreel gezien beter om uit de kast te komen, alle extra mentale ballast kun je het best vermijden wanneer je op topniveau sport. Aan de andere kant is er steeds het risico dat de coming-out een negatieve invloed heeft op je professionele sportcarrière. De aanwezigen in het debat zijn het er vooral mee eens dat je dit voor jezelf moet uitmaken en dat het afhangt van de situatie.
Teamsport vs. individuele sport
Gymnast Mathias is hier van mening dat het gemakkelijker is wanneer je, zoals hijzelf een individuele sport beoefent. “Je moet alleen met jezelf rekening te houden, niet met de rest van het team.”
Triatleet Charlotte is er standvastig van overtuigd dat als je jezelf blijft, dit zich ook zal vertalen naar je sport. Bij haar was dat zeker het geval. “Erover zwijgen was voor mij geen optie, want ik ervaar triatlon als een heel mentale sport. Mijn entourage heeft eigenlijk heel positief, of zelfs niet op mijn coming-out gereageerd.”
Mijn coach is een tweede vaderfiguur, ik vond dat hij mij volledig moest kennen - Oshin
Veilige omgeving binnen clubs nodig
De coach van Oshin is moslim. “Mijn coach is een tweede vaderfiguur, ik vond dat hij mij volledig moest kennen. Na mijn coming-out zei hij tegen mij: ‘Zolang je maar gelukkig bent.’ Als er negatief gereageerd wordt in de club, dan spreekt hij die personen daarop aan. Als coach of voorzitter moet je een voorbeeld zijn voor de atleten. Net zoals de huidige generatie atleten een voorbeeld moeten zijn voor de volgende.”
Holebi-onvriendelijke supporters?
Ook supporters durven zich bezondigen aan holebi- en transfobe uitlatingen vanuit de tribunes. “Racisme en holebifoob gedrag zijn allemaal niet aanvaardbaar, ook niet in het heetst van de strijd”, zegt Charlotte. “Scheidsrechters mogen gerust een speler van het veld sturen als die zulke uitlatingen doet. Sport hangt samen met sportief gedrag.”
Jasper: “Je mag zulke uitspraken niet door de vingers zien, maar ik vind ook dat je iemand niet mag afknallen op een fout die ze maken. Je moet hen een beetje heropvoeden. Ga in dialoog met die mensen, als ze ervoor openstaan is dat geweldig en kan je veel bereiken.”
Meer acceptatie in de danswereld dan in het voetbalcircuit
Jasper: “Ik denk dat het logisch is dat bv. een danser sneller aanvaard wordt als homo omdat daar het stereotiepe beeld van ‘de machoman’ al doorbroken is. Bij voetbal is dat minder het geval. We moeten blijven ingaan tegen de gendernormen.”
Sien: “Recent heb ik daar een interessante tekst over gelezen en dat ging over de danswereld. Het is niet omdat er in de danswereld veel homomannen zijn, dat die wereld er ook super tolerant naar is. Want heteroseksuele dansers hebben dan vaak het gevoel dat ze in een bepaalde context niet kunnen zeggen dat ze dansen, omdat iedereen er automatisch zou van uitgaan dat ze homo zijn. Dus staan ze er ook niet altijd positief tegenover.”
Grote merken zoals Nike en Adidas het verschil kunnen maken door de juiste rolmodellen te sponsoren - Oshin
Wat tijdens de transitie?
Mag een transgender atleet tijdens transitie kiezen of die bij de mannen- of vrouwen competitie meedoet?
Sien: “Ik heb de neiging om ja te zeggen. Als ik nee zou zeggen, dan heb ik het gevoel dat ik een grote groep mensen uitsluit en ze verplicht bepaalde operaties te gaan doen om competitief te kunnen sporten. In een ideale wereld is de competitie niet opgedeeld tussen man en vrouw, maar is die op een andere manier georganiseerd. Zaken zoals lengte en gewicht hebben niets met het geslacht te maken, maar kunnen de prestaties ook beïnvloeden.”
Oshin gaat niet volledig akkoord: “Op een bepaald niveau is er echt wel een duidelijk reglement nodig over wanneer transgender sporters in de competitie kunnen deelnemen. Bij het boksen zit er een wezenlijk verschil in de kracht waarmee mannen en vrouwen kunnen slaan. Als ik een bokswedstrijd zou verliezen van een trans vrouw zonder dat er duidelijke regels zijn, dan zou ik daar een dubbel gevoel aan overhouden. Moreel wil ik het goed vinden dat trans personen kunnen kiezen aan welke competitie ze deelnemen, maar op sportief vlak zou ik het er toch moeilijk mee hebben.”
Op het einde van het debat gaf Oshin ook mee dat ook grote merken zoals Nike en Adidas het verschil kunnen maken door de juiste rolmodellen te sponsoren. Een mooie oproep op het einde van het interessante debat.
Eigen verslaggeving