ZIZO deelt deze week drie getuigenissen om te tonen hoe zo’n coming-out kan verlopen. Elk van de verhalen is uniek en werpt een blik op de beleving van de omgeving. Vandaag laten we Oliver (Olli), mama Madelon en papa Oscar aan het woord.

Oliver is trans man en komt hier ondertussen enkele jaren openlijk voor uit. Hij is gelukkig met zijn vriendin en is een trotse pluspapa. Samen met zijn ouders blikt Oliver terug op de periode voor, tijdens en na zijn coming-out.

“Er klopte iets niet, maar ik wist niet precies wat” - Oliver

Oliver (Olli): “Op mijn drieëntwintigste heb ik mezelf geout als transgender. Ik was er op dat moment al veel langer mee bezig. Op mijn eenentwintigste had ik al aan sommigen gezegd dat ik me beter voelde als man. Dat zei ik eigenlijk al toen ik vijf jaar oud was, maar ik denk dat velen me toen nog zagen als een ‘tomboy’. Ik neem hen dat ook niet kwalijk. Er werd gewoon niet verder naar gekeken of over nagedacht. Op mijn veertiende kwam ik uit de kast als ‘lesbisch’, al wist ik altijd al dat dat niet paste, er klopte iets niet aan, maar ik wist niet precies wat.”

Madelon (mama): “Ik was niet verrast toen Olli zich outte als transgender. Hij voelde zich altijd al ongemakkelijk in zijn lichaam en toonde al heel vroeg dat hij zich niet associeerde met de vrouwelijke identiteit. Persoonlijk had ik er rekening mee gehouden, maar ik denk dat ik de discussie beter vroeger al had kunnen aangaan.”

Oscar (papa): “Toen Olli zich uitte als transgender, was ik wel een beetje verrast. Ik had er niet eerder over nagedacht, al paste het ergens wel bij zijn gedrag de jaren voordien. Als meisje liep hij al heel mannelijk, een beetje macho, kocht hij zijn kleren op de herenafdeling, zo’n dingen.”

Oliver (Olli): “Ik was bang dat mijn ouders me niet zouden aanvaarden zoals ik wilde zijn, een man. Ik wist dat ik hulp nodig zou hebben doorheen het transitieproces en was bang dat ik die niet zou krijgen. Ik had op voorhand wel verwacht dat mijn ouders goed zouden reageren, maar de schrik zat er altijd wel in dat ze het niet zouden aanvaarden. Mijn ouders hebben me altijd enorm gesteund, maar natuurlijk is het moeilijk als je je enige kind volledig ziet veranderen.”

“Hoe ik ermee omging dat Olli trans was, is over de tijd heen geëvolueerd” - Madelon, mama van Oliver

Reactie

Madelon (mama): “Ik zou willen zeggen dat ik op een perfecte manier gereageerd heb op Olli’s outing, maar ik heb er toen niet zo bewust bij stilgestaan. Ik reageerde wel vrij positief op het moment zelf, de bewustwording van wat dat betekende en de veranderingen die volgden, kwam pas later.

Achteraf gezien denk ik wel dat er dingen zijn die ik beter had kunnen doen. Ik had wat meer begaan moeten zijn met Olli en wat minder met mezelf. Ik had hem waarschijnlijk ook op een betere manier kunnen geruststellen. Geduld is niet mijn sterkste kant, ik heb soms te veel druk gezet.

Hoe ik ermee omging dat Olli trans was, is over de tijd heen geëvolueerd. Na de eerste gesprekken heb ik een korte tijd van stilte en bezorgdheid gekend. Ik maakte me dan zorgen over kleinkinderen, zijn relaties, zo’n dingen. Daarna ben ik meer externe gesprekken aangegaan, ook met mijn ex, Olli’s vader. Ik vond het vervolgens belangrijk om Olli’s transitie te vieren met hem. We hebben een vernieuwd geboortekaartje gemaakt, een peter en meter gekozen, ik heb doopsuiker op het werk gegeven, …” (glimlacht)

Oscar (papa): “Na zijn outing zijn we door een ‘onderzoeksfase’ gegaan: we hebben samen met therapeuten de situatie geanalyseerd en bekeken. Al snel bleek dat Olli al veel voorbereid had en er zelf allang aan toe was. Bij mij verliep dat langzamer, maar wel in de positieve richting. Die ‘onderzoeksfase’ had ik wel nodig, om te zien dat een transitie de juiste beslissing was.

Het moeilijkst was het beeld van mijn dochter als meisje een plaats te geven naast het nieuwe als man. Door de start van de hormoonbehandeling als scharnierpunt te beschouwen kon ik het beter plaatsen. Vóór dat moment bleef Olli (in eerste instantie) een ‘zij’, daarna werd dat ‘hij’. Nu is dat veel verder geëvolueerd. Alleen wat betreft zijn vroege kinderjaren is Olli voor mij een ‘zij’, maar vanaf dat hij tien, twaalf jaar was, is hij in mijn gedachten eerder een ‘hij’.”

“Hij zat veel beter in zijn vel dan dat zij ooit gedaan had” - Oscar, papa van Oliver

Verandering

Oliver (Olli): “Het heeft me vele jaren en therapie gekost om de waarheid onder ogen te kunnen zien. Ik had heel veel moeite mezelf als trans te aanvaarden. Ik had vroeger negatieve dingen gehoord over trans personen en die hebben een grote impact op mij gehad.”

Oscar (papa): “We zagen een verandering in Olli toen hij ermee naar buiten was gekomen. Hij zat veel beter in zijn vel dan dat zij ooit gedaan had. Dat positieve gevoel is sindsdien nog veel sterker geworden, waarbij de operaties belangrijke stappen waren. Vóór de transitie dacht ik dat alleen de ‘verpakking’ van mijn kind anders zou worden en dat hij dezelfde zou blijven. Maar dat was niet zo; hij is verder geëvolueerd en opgebloeid omdat hij zich zoveel beter in zijn vel voelde.”

Madelon (mama): “Olli was duidelijk opgelucht eens hij het gezegd had. Voor hem en voor ons vielen er sommige dingen op hun plaats. Tegelijkertijd was er ook wel wat angst voor alle veranderingen. Weer een, deze keer hormoongeïntroduceerde, pubertijd was ook een belevenis.

Ik heb me toch wel zorgen gemaakt over Olli’s toekomst als trans man. Vooral de onomkeerbaarheid van de veranderingen. Over andere zaken zoals relaties, werk en dergelijke hebben we kunnen praten.”

Oscar (papa): “Ik maakte me geen zorgen over het vermoeilijken van zijn leven. Olli heeft zich nooit aangepast aan anderen. Hij gaat altijd zijn eigen weg. Hij geeft wel om de mening van de mensen die dicht bij hem staan, maar dat zijn dus de juiste mensen die hem altijd geaccepteerd hebben. Door een goede aanpak van zijn kant zijn er relatief weinig moeilijke momenten geweest.”

“Wanneer je hebt verteld dat je trans bent, krijg je het gevoel dat de controle bij de ander ligt, en dat is best moeilijk” - Oliver

Oliver (Olli): “Met andere mensen uit mijn omgeving ging het soms wat stroef. Ik wist ook niet wanneer ik dan precies als ‘hij’ wou aangesproken worden. Ik wilde mensen ook niet tot last zijn. Tegelijkertijd wilde ik dat alles vooruitging. Vanaf het moment dat het over je lippen is en je hebt verteld dat je trans bent, krijg je het gevoel dat de controle bij de ander ligt, en dat is best moeilijk.”

Madelon (mama): “Persoonlijk heb ik geen boodschap aan negatieve reacties van anderen. Iedereen heeft zijn eigen mening. Ik heb al wel eens een stevige preek gegeven en dan gevraagd hoe zij zich zouden voelen als het zou gaan over een familielid van hén. Gelukkig waren vrijwel alle familieleden er positief over en was er op dat moment al veel positieve beeldvorming in de media. Negatieve reacties krijg ik niet vaak, of toch niet in mijn bijzijn. Ik heb wel een aantal keren echt vreemde opmerkingen gekregen zoals “ik ken er ook eentje en die is ook heel aardig”.”

Oscar (papa): “Zelf heb ik wel te maken gehad met negatieve reacties, met name van mijn toenmalige vriendin. Ik heb haar eerst de tijd gegeven om eraan te wennen, maar toen dat niet veranderde, heb ik haar vlakaf gezegd dat ik haar gedrag niet meer kon goedkeuren. Nadat ze er met vrienden over had gepraat die beter omgingen met de situatie, is ze gelukkig bijgedraaid. Heel af en toe heb ik het gevoel gehad dat ik Olli moest verdedigen tegen de reacties van anderen. Anderzijds heb ik ook mooie reacties gekregen, bijvoorbeeld van mijn moeder, zij was fantastisch. Toen ik het haar verteld had, was ze vijf minuten stil, tot ze zei: “Ja, dat past wel!”. Zoiets geeft kracht.

Nu ben ik er heel open over tegen andere mensen. Ik krijg altijd positieve reacties. Dat heeft ook wel wat te maken met de grotere bekendheid van trans vandaag. Vaak komt dan wel de vraag wat de transitie voor mij betekende en of ik het moeilijk had met het te accepteren.”

“Neem tijd voor je kind maar zeker ook voor jezelf om eraan te wennen” - Madelon, mama van Oliver

Advies

Madelon (mama): “Aan andere ouders zou ik vooral het advies geven: neem tijd voor je kind maar zeker ook voor jezelf om eraan te wennen. Bedenk je verhaal naar de buitenwereld toe om vragen te kunnen beantwoorden. Bedenk een strategie voor hoe je met je omgeving om wil gaan, samen met je kind: hoe vertellen we het, gaan we het vieren of gaan we het stil aanpakken?”

Oscar (papa): “Aan andere ouders van LGBTQ’s zou ik vooral de vraag willen stellen of zij hun kind gelukkig willen zien. Als dat zo is, en dat hoop ik dan, moet je je kind toestaan zichzelf te zijn.”

Madelon (mama): “Ik wist dat er contactgroepen waren voor ouders van LGBTQ+ zoals die van Cavaria, ook voordat Olli zich outte als trans man. Berdache (Vereniging voor Ouders met een Genderkind, red.) bijvoorbeeld is een goede opvang voor ouders van trans personen. Ik heb van de meeste informatiebronnen gebruikgemaakt. Ik had er wel graag meer over willen weten toen Olli nog kind en puber was, dan had ik hem toen al beter kunnen steunen.”

Oscar (papa): “Evenals Madelon wist ik ook van het bestaan van contactgroepen voor ouders zoals die van Cavaria, maar ik heb er eigenlijk geen behoefte aan gehad. Als ouders hadden we altijd veel holebi vrienden, dus dat was al een normale zaak voor ons. Transgender was nieuw, dat had ik in mijn directe omgeving nog niet beleefd. Maar omdat het ergens wel paste, hebben we als ouders vrij eenvoudig die stap gemaakt.

Ik ben zeer trots een zoon als Oliver te hebben. Ik heb een prachtig dochtertje gehad, waar ik heel mooie herinneringen aan heb, en nu heb ik een geweldige zoon die weer voor nieuwe ervaringen en herinneringen zorgt. Ik hoop dat de toekomst voor hem alleen maar mooier mag worden.”