Eric trok in januari 2019 naar Australië met een working holiday visum. Op dag vier ontmoette hij er Nieuw-Zeelander Alistair. “Na anderhalve maand samen optrekken, kregen we een relatie”, vertelt Eric vanuit mijn scherm. “Toen Alistair een paar maanden later zelf met een working holiday naar Canada vertrok, woof ik hem uit in Sydney. In augustus 2019 bezocht ik hem voor zes weken in Canada. Met de feestdagen in december kwam Alistair naar België en in februari bezocht ik zijn familie in Nieuw-Zeeland. Tussen die twee laatste reizen in besloten we dat hij hierheen zou verhuizen. Samen zijn we naar een appartement beginnen zoeken. Ik ben er sinds drie weken ingetrokken. Alleen.” 

Relatie niet duurzaam genoeg

Eric en Alistair hebben overduidelijk een duurzame relatie - en toch voldoen ze niet aan de voorwaarden die België stelt om koppels die in langeafstandsrelaties leven te herenigen. Om vanuit buiten de Schengenzone naar België te komen, vraagt de regering sinds 20 augustus dat je als koppel minstens één jaar hebt samengewoond, dat je minstens twee jaar samen bent (waarvan minstens 45 dagen fysiek samen, red.), of dat je samen een kind hebt. Geen van die drie is voor Eric en Alistair het geval. “Ik ben dit jaar 10 jaar uit de kast. Nooit had ik gedacht nog te moeten strijden om een relatie te mogen hebben.”
 
“Als het over discriminatie gaat, denk niet dat wij op dit moment gediscrimineerd worden omdat we een LGBTI+-koppel zijn”, gaat Eric verder, “maar ik denk wel dat de hele LGBTI+-gemeenschap standaard aan het kortste eind trekt, omdat we getekend zijn door niet-conventionele relaties. België is héél traditioneel wat die waarden betreft, zo is nu wel gebleken. Mensen zonder traditionele huisje-tuintje-boompje-beestje-relatie, die vallen uit de boot.”

Ik ben dit jaar tien jaar uit de kast. Nooit had ik gedacht nog te moeten strijden om een relatie te mogen hebben

“Af en toe komt er zelfs commentaar uit de iets oudere generaties als ‘je had maar op tijd moeten trouwen.’ Vijftig jaar geleden was dat misschien zo, maar voor mij heeft trouwen niks mee te maken met het feit dat ik mijn vriend en ik mogen samenzijn of niet. Vrienden en familie geven ons het advies om nu gewoon voor de wet te trouwen en een feest te geven wanneer wij daar klaar voor zijn, maar ik vind dat je moet kunnen kiezen wanneer je trouwt. Alistair komt uit een christelijke gemeenschap en dus hecht hij veel belang aan een huwelijk. Ook het concept om te trouwen als homoseksuele man is voor hem nog best nieuw, want het holebihuwelijk is in Australië nog maar twee jaar legaal. Hij zou hierheen komen met een werkvakantievisum en de 358 euro die we daarvoor hebben betaald aan de Federale Overheidsdienst, staat nu geparkeerd. Ze doen er voorlopig niks mee en we krijgen het geld ook niet terug. Binnen twee weken wordt Alistair 31, en is hij officieel te oud voor een werkvakantievisum.”

 
Eind juni leek er even licht aan het einde van de tunnel te zijn voor Eric en Alistair. “Toen kwam de witte lijst online, de lijst met landen die als veilig genoeg werden beschouwd. Zowel Australië als Nieuw-Zeeland stonden daarop (Alistair is Nieuw-Zeelander, maar woont in Australië, red.) Maar omdat beide landen niet zomaar toeristen binnenlaten, en er dus geen wederkerigheid met België is, koos België ervoor om ook haar grenzen voor beide landen te sluiten. De hereniging met Alistair wordt dus niet in de weg gestaan door een gezondheidskwestie, maar wel door een politieke.”
 
“Ironisch genoeg krijg ik al deze informatie mee omdat ik aan de Vrije Universtiteit Brussel werk en er met de buitenlandse uitwisselingen help. We doen er alles aan om studenten hier of weer thuis te krijgen. En voor studenten en het onderwijs zie ik alles stilaan goed komen, maar voor de liefde niet.”

Jaarlijks inkomen te laag? Niet welkom

De Spaanse Victor is professioneel vioolspeler in Brussel en leerde de Amerikaanse Jacob kennen toen die in 2018 een weekje in België was. Jacob had aan P.A.R.T.S gestudeerd, de dansschool van Anne Teresa De Keersmaeker. Hij woonde al een tijdje terug in de Verenigde Staten (VS), maar tijdens een tour door Europa bezocht hij zijn Brusselse vrienden en leerde via hen Victor kennen. Jacob keerde na die week terug naar de VS, maar de relatie bleef. Vandaag zitten de twee allebei in mijn videocallscherm.

Ik kreeg geen visum omdat mijn beroep, danser bij Rosas, 'niet-essentieel' is voor de Belgische economie - Jacob

Jacob begint te vertellen. “Die week in Brussel spendeerden we maar twee nachten samen, maar we bleven schrijven. Even later is Victor me voor twaalf dagen in New York komen bezoeken. Langzaam maar zeker raakte ik met Anne Teresa in gesprek om terug naar België te komen en bij haar compagnie Rosas te gaan dansen. Toen ik finaal besliste om te gaan, werd mijn werkvergunning goedgekeurd, maar dan kwam corona. Ik kreeg geen visum om te vertrekken, ook al hing ik elke dag aan de telefoon met de Belgische consul in New York. Het kwam erop neer dat mijn beroep als ‘niet-essentieel’ werd beschouwd voor de Belgische economie. In het geval van zo’n gereputeerde danscompagnie als Rosas en voor de cultuursector in het algemeen vond ik dat een zware belediging. Ook voor mij persoonlijk was dat pijnlijk.”
 
Na nog veel meer telefoontjes met de Belgische consul en nog veel minder antwoorden zocht Victor vanuit België op wat ‘niet-essentieel’ dan betekende in deze context. “Gek genoeg bleek het criterium gebaseerd op je jaarlijks inkomen: een minimum van 53.971euro per jaar, of zo’n 4.500 euro per maand. De mensen die wel naar België mochten komen, waren dus in essentie gewoon mensen die veel verdienen.”

 
Bij Victor en Jacob kwam het alsnog goed. Jacob is sinds een week in België. Beide heren zitten dus welteverstaan gezellig bij elkaar terwijl we bellen. Victor: “Op 20 augustus kregen we eindelijk het verlossende antwoord dat Jacobs visum werd goedgekeurd, al was dat helemaal werkgerelateerd. Op exact dezelfde dag nog sprak Wilmès uit dat ook koppels voortaan zouden kunnen worden herenigd. Moest het nodig zijn geweest, hadden wij ook aan die twee-jaar-regel voldaan. Maar dat Jacob hier nu is via dat werkgerelateerde visum is, is veel beter, want dat betekent dat hij hier gewoon mag werken. Met die herenigingsregeling word je nog steeds als een toerist beschouwd en mag je hier niet zomaar aan de slag.”
 
Om exact die behandeling als toerist aan te kaarten, ontstond Love Is Not Tourism, een actiegroep die druk zet om internationale koppels te herenigen. Ze verzamelen informatie en de laatste updates omtrent het thema. Ben jij in een gelijkaardige situatie als Eric en Alistair of Victor en Jacob? Kijk dan op www.loveisnottourism.org.