
Afscheid van een monument: LGBTI+ boekenhandel Kartonnen Dozen sluit eind oktober
De legendarische boekhandel ‘Kartonnen Dozen’ in Antwerpen zal definitief sluiten eind oktober. Zaakvoerder Johanna Pas is zwaar ziek en ging daarom samen met nieuwe zaakvoerder Ulka Delbroek op zoek naar een extra zaakvoerder en een nieuw pand.
Aan die zoektocht komt nu een einde: ‘Met pijn in het hart zullen we dus eind oktober de winkel definitief sluiten. Tot eind oktober houden we uitverkoop en kan je nog aan hoge kortingen boeken kopen,’ zegt Johanna.
Kartonnen Dozen stopt ermee?
'Eind oktober 2022 moet ons pand leeg zijn want het pand wordt verkocht', zo opent Johanna. De Besloten Vennootschap, B.V,
met Johanna die voor 80% aandeelhouder is, huurt het volledige herenhuis. Aan het balkon van de statige voorgevel hangt het
immo-bord 'TE KOOP'. ‘Heel veel mensen namen het initiatief om coöperant te worden van Kartonnen Dozen of om een steunbedrag te storten. Dat was voor ons een groot hart onder de riem in een moeilijke periode. We kregen ook heel veel tips voor panden en medewerkers. Toch vonden we niemand die de dagelijkse werking van de winkel kon overnemen. Dat en de hoge huur- en energieprijzen, maken het onmogelijk om het project Kartonnen Dozen verder te zetten. Met pijn in het hart zullen we dus eind oktober de winkel definitief sluiten. Tot eind oktober houden we uitverkoop en kan je nog aan hoge kortingen boeken kopen. Heb je nog cadeaubons, kom die dan zo snel mogelijk inruilen in de winkel of via onze webshop,’ zegt Johanna.
18_19_kartonnen_dozen_dankt_u.jpg

Jullie hebben een tijdje gezocht naar een nieuw handelspand?
‘We wisten inderdaad nog niet waar naartoe, we hadden nog geen nieuw pand, we kregen veel voorstellen maar het is vooral het financiële dat belangrijk was. Mensen kwamen de winkel binnen en zeiden "ja, ik heb een heel goedkoop pand voor maar 1500 euro…". Voor ons is dat echt niet goedkoop', zucht Ulka. 'Het beschikbare budget was 800 tot 1000 euro huur per maand voor minimaal 80m2. Rolstoeltoegankelijk, een ruime etalage, veel lichtinval en in Antwerpen,’ vult Johanna aan.
Behalve een pand zochten jullie ook een tweede zaakvoerder?
‘Het is bijzonder arbeidsintensief zo’n boekhandel open te houden. Het dagelijkse bestuur dat doe je beter met twee, ongelooflijk eigenlijk dat ik dat al die jaren alleen deed, er komt veel bij kijken, denk bijvoorbeeld maar aan omgaan met de media’, zegt Johanna.
Ulka, had je ervaring in het 'runnen' van een boekhandel?
'Neen', antwoordt ze eerlijk. 'Ze heeft een snelcursus gekregen’, stelt Johanna. Ulka is gekend als iemand die ijvert voor rechtvaardigheid en openstaat voor andere meningen. 'Mijn mama is van Polen. Daar is de traditie "wróżba", een spel dat je met een eenjarige baby speelt: je zet allerlei dingen voor de baby en waar die dan naar grijpt, dat zal dan diens toekomst zijn. Ik greep blijkbaar direct naar een boek’.
Jullie haalden het al aan in het begin van dit interview, jullie kozen voor een coöperatieve vennootschap?
'Op dit moment is de boekhandel nog een Besloten Vennootschap, een B.V.. We wilden dat omvormen tot een coöperatieve vennootschap, in de volksmond een coöperatie. Ik stelde vast dat er heel veel reactie kwam op het idee dat Kartonnen Dozen misschien moet sluiten. En al diegenen die hulp boden, ik wilde dat kanaliseren én er effectief iets mee doen, een coöperatie was
volgens mij de ideale oplossing,’ zegt Ulka. Alle mensen die een storting als coöperant deden, zullen in de loop van de komende twee maanden hun geld teruggestort krijgen. Aan wie een schenking deed, vragen we of we het geld mogen doorgeven aan een project dat nog in de startblokken staat. Daar kan ik nog niet veel over kwijt. Aan de initiatiefnemers van dit project schenken we ook de resterende collectie boeken om daarmee de geest verder te zetten van wat ’t Verschil (het vroegere “Kartonnen Dozen”nvdr.) en Kartonnen Dozen altijd hebben nagestreefd: een ruimte creëren waarin mensen zich veilig voelen om op zoek te gaan naar wie ze zijn, via gesprekken, informatie, boeken, ontmoetingen. Een ruimte waar geen oordeel klaarligt, maar waarin mensen de rijkdom ‘Ik ben heel blij met de vele reacties rondom me, ik ervaar het als een bevestiging dat ik het goed gedaan heb, deze boekenwinkel zes jaar lang uitbaten’ van hun eigen(aardig)heden kunnen ontdekken,’ zegt Johanna.
Johanna, is er iets wat je nog absoluut kwijt wil?
'Ja', zegt ze met sprankelende ogen, 'ik ben heel blij met de vele reacties rondom me, ik ervaar het als een bevestiging dat ik het
goed gedaan heb, deze boekenwinkel zes jaar lang uitbaten. Ik neem dan ook met heel veel pijn in het hart afscheid.’
Bedankt voor alles, Johanna!
Johanna geeft ons graag mee waar je nog terecht kan voor LGBTI+ lectuur:
‘In Antwerpen blijft de Holebibib bestaan. Zij hebben een grote collectie LGBTQ-boeken, zowel oud als
recent. Je vindt ze op Draakplaats 2 en je kan er terecht op zaterdag en zondag tussen 14u en 16u. Zij hebben ook een leesclub en organiseren van tijd tot tijd lezingen.’
Waar nog?
‘Er is sinds deze zomer een nieuwe boekhandel in Gent die gespecialiseerd is in feministische en queer literatuur: Rokko. In Brussel vind je het Franstalige TULITU waar je terecht kan voor LGBTQ boeken. In Utrecht houdt Savannah Bay al jaren stand. En enkel nog online helaas, de ooit historische LGBTQ winkel in de Amsterdamse binnenstad, Vrolijk’
Kartonnen Dozen in Antwerpen zal sluiten eind oktober. Tot dan kan je er nog terecht voor boeken, films... Neem zeker ook een kijken op www.kartonnendozenlgbt.be
Eigen verslaggeving