Eerste Trans March in België: "Trans personen bestaan in alle vormen en maten en we zijn met velen"
Op 4 mei organiseert Transemble de eerste Trans March van België. Transemble is een nieuw collectief voor en door trans personen dat aandacht vraagt voor de veelheid aan verhalen die trans personen te vertellen hebben. Onder het motto “niets over ons, zonder ons” bouwt Transemble een inclusieve queergemeenschap die over de taalgrenzen heen gaat. ZIZO sprak met de mensen in het collectief.
Laten we beginnen bij het begin. Hoe ontstond Transemble?
Loïs: “Samen met Robin ontmoette ik Duitse activisten op TGEU (een Europese conferentie voor trans personen, red.) vorig jaar. Zij organiseerden de Trans Pride in Keulen en wat later stelde Robin voor om iets gelijkaardigs in Brussel te doen. Ik vond het eerst nogal eng, maar na een tijdje ging ik toch enthousiast akkoord. We hebben mensen uit onze omgeving aangesproken en hier zijn we dan!”
Misha: “Ik ben bijvoorbeeld één van de mensen die via-via in de groep beland is. Loïs benaderde Ro, en Ro vroeg of ik met hen naar de eerste samenkomst wilde gaan. Ik was nogal nerveus om in een groep nieuwe mensen terecht te komen, maar iedereen was zo warm en verwelkomend, het gaf echt een practice what you preach gevoel. Dus ben ik blijven plakken en daar heb ik geen moment spijt van gehad.”
De LGBTQI+-gemeenschap is verdeeld door taalbarrières en wij willen die barrières overbruggen - Loïc
Waar kwam de nood dan vandaan om een Trans March te organiseren?
Loïs: “Een Trans March organiseren en al de evenementen daarrond vergroot en versterkt de trans gemeenschap. België is een klein land en de LGBTQI+-gemeenschap is verdeeld door taalbarrières, met aan de ene kant Franstaligen en aan de andere kant Nederlandstaligen. Die twee groepen komen zelden samen. Voeg daar nog eens de mensen aan toe die geen Nederlands of Frans (of Duits) spreken, en het wordt moeilijk om een gemeenschap te stichten. We willen mensen verbinden over taalbarrières heen, die isolatie breken, een sterke gemeenschap bouwen die steun biedt en samen strijdt voor onze rechten.”
Misha: “Dat betekent dus ook rechten voor mensen met een handicap, ouderen, mensen van kleur, mensen die ook op andere manieren discriminatie ervaren.”
Loïs: “We zagen allerlei Trans Marches en Prides in het buitenland: in Brighton, Parijs, Keulen, Dublin, Belfast… en we realiseerden ons dat dit soort ruimtes belangrijk zijn, voor mensen die hun gender (nog) in vraag stellen, voor mensen die hun gender nog aan het verkennen zijn, maar ook voor mensen die hun transgender identiteit al omarmd hebben.
Trans personen bestaan in alle vormen en maten en we zijn met velen! We kunnen gelukkig zijn, we hebben een leven. We moeten ons niet neerleggen bij een miserabel, droevig bestaan, zoals de media het vaak voorstelt. Zo’n Trans March bewijst dat.”
Er is niet zoiets als dé trans persoon. Er bestaan net zoveel verschillen tussen trans personen onderling als er tussen cis personen bestaan - Robin
Zijn er behalve het samenbrengen van trans personen nog dingen die Transemble wilt uitdragen of verwezenlijken?
Jacky: “Persoonlijk wil ik niet per se degene zijn die een specifieke boodschap uitdraagt, maar vooral helpen een veilige, open ruimte tot stand brengen waarin andere trans personen hun eigen stem kunnen laten klinken. We vinden elkaar in de ervaringen die we gemeenschappelijk hebben maar blijven toch vooral een diverse gemeenschap en die meerstemmigheid mag gehoord worden.”
Robin: “Misschien is die openheid wel de kernboodschap. Er is niet zoiets als dé trans persoon. Er bestaan net zoveel verschillen tussen trans personen onderling als er tussen cis personen bestaan. Daarom is het thema van de mars dit jaar “nothing about us, without us” (niets over ons, zonder ons, red.). We willen allemaal onze eigen verhalen kunnen vertellen en zijn het beu om in de media veelal in clichés gerepresenteerd te worden.
Door ongefilterd trans personen hun verhaal te laten doen, willen we de diversiteit van onze gemeenschap in de verf zetten - Misha
Loïs haalde het typische verhaal al aan dat van de trans persoon die ongelukkig is met zichzelf en diens eigen lichaam, die zich “altijd al een man gevoeld” heeft, bijvoorbeeld. Dat heeft mij lang in de weg gestaan om mijn eigen trans-zijn te (h)erkennen. Mijn ervaringen zijn anders. Ondertussen is er wel al wat meer diverse representatie, maar pakweg drie jaar geleden moest je daar echt zelf op zoek naar gaan. Het is moeilijk om niet een stereotype versie van jezelf te worden als je enkel op stereotypen terug kunt vallen.”
Hoe draagt Transemble bij aan trans safe spaces?
Ro: “We willen op regelmatige basis iets organiseren om er trans, non-binaire en gender-nonconforming mensen samen te brengen. De Trans March is niet het enige dat we doen, zo hebben we bijvoorbeeld op 30 maart in de queerbar ‘Blond’ in Gent een tijdslijn gemaakt waarop we belangrijke momenten in onze persoonlijke of politieke geschiedenis als trans en queer personen samenbrachten. Dat is een manier om mensen samen te brengen in een zo veilig mogelijke omgeving, en om een gesprek op gang te brengen, om elkaar beter te leren kennen.”
We willen meer betekenen voor de gemeenschap dan één event per jaar - Ro
Robin: “En in maart organiseerden we ook Transendance, een benefietfeest voor onze mars. Het was echt fantastisch om zoveel nieuwe mensen te ontmoeten!”
Misha: “Verder verzamelen we ook nog steeds verhalen van trans personen op onze Facebookpagina. Door ongefilterd trans personen hun verhaal te laten doen, willen we de diversiteit van onze gemeenschap in de verf zetten. Laat het ons dus zeker weten als jij jouw stem wilt laten klinken!”
Wat mogen we van jullie verwachten na de Trans March op 4 mei?
Ro: “Een tweede, nòg betere mars in 2020, natuurlijk! En tussenin hopen we ook af en toe nog iets anders te kunnen organiseren, want we willen meer betekenen voor de gemeenschap dan één event per jaar.”
Jacky: “Onze ambities zijn best groot om te bereiken op een evenement van één dag. Een gemeenschap heeft tijd nodig om te groeien en versterken, dus het zou goed zijn om een meer duurzame praktijk te hebben en regelmatiger dingen te organiseren.”
Robin: “Ja, inderdaad! Dit jaar zijn we ook gestart zonder middelen. We hopen zelf ook wat te kunnen groeien om zo inclusief mogelijke plekken te kunnen creëren. Dat vergt zowel financiële middelen als tijd om dingen bij te leren over ondergerepresenteerde deelgroepen uit onze gemeenschap.”
Volg de Facebookpagina van Transemble of de eventpagina van de Trans March om op de hoogte te blijven.
Eigen verslaggeving