De vereniging streeft naar gendergelijkheid en diversiteit. Sleutelwoorden zijn feminisme, recht op de stad, mensenrechten, gelijkheid, solidariteit, integratie en intersectionaliteit. Allemaal waarden die de curator in ons gesprek sterk accentueert. Waarden met een hoge urgentie voor de stad waar al te lang kortetermijnvisie, onbetaalbaar vastgoed en gentrificatie de ongelijke verdeling in een stad al te lang in stand houdt.

'Architectuur die niet inclusief is, die een zekere mannelijke dominantie onderhoudt en waar de taal van het geld boven het welzijn van alle burgers geldt, is niet de meest geslaagde architectuur,' vertelt Camille. 'In Brussel heb je veel breuklijnen die het samenleven niet écht bevorderen. Er zijn voorbeelden genoeg: de grote toren aan het Redersplein, de nieuwbouwprojecten in Anderlecht en zelfs de Noord-Zuid as blijft, ondanks de voetgangerszone, een streep van ongelijkheid in de stad.'

Hoe belangrijk is het om die plekken te benoemen?

'Brussel is een stad met vele lagen en wegen die verschillende wijken met elkaar verbinden en waar je opvallend veel lege ruimtes vindt waar niets gebeurt. Die plekken benoemen is belangrijk om te streven naar architectonische en stedelijke gelijkheid. Deze lege ruimtes en de infrastructuur errond zijn niet bevorderlijk voor een veiligheidsgevoel.'

 
Ik denk spontaan aan de voetgangerszone in het centrum van de stad. In een interview in Bruzz merkt Geert te Boveldt, onderzoeker aan de VUB, op dat veel mensen kritisch zijn voor de veiligheid en de properheid.

'Als je bijvoorbeeld kijkt naar het Beursplein, dan merk je dat deze ruimte is ingepalmd door mannen die er blijven rondhangen. Hun houding of misplaatste opmerkingen geven aan dat anderen niet gewenst zijn. Als lesbische vrouw is het daar moeilijk om hand in hand te lopen met je vrouw of je vriendin. Affectie tonen moet geen heldendaad zijn. Het zegt veel over hoe de ruimte in de stad is ingericht. Jonge mannen hebben al van kinds af aan hun voetbalterrein en domineren vaak ook in groep plekken als zitbanken in een park. Deze mannelijke dominantie in onze straten geeft niet alleen een onveiligheidsgevoel maar zegt ook dat jij daar niet moet zijn. Dat is een probleem want zowel jij als ik hebben het recht om daar te mogen zijn.'

'Het plein verbindt nochtans veel wijken maar die abrupt lijken afgesloten te zijn van elkaar door de voetgangerszone. Wanneer men op scholen en verenigingen streeft naar gelijkwaardigheid, inclusie en diversiteit, moet ook in de opvoeding het architectonische project aan bod komen waar men vertelt dat iedereen recht heeft zich te bevinden en te verplaatsen zoals die belieft. 
Automatische verlichting die aan en uit gaat wanneer iemand door de straat loopt is nog zo’n voorbeeld van problematische structuur. Mensen met slechte bedoelingen hebben je zo te pakken. In veel straten in grote steden, en dus zeker in Brussel, merken we dat er drukke straten zijn waar geen enkele activiteit is op de begane grond. Geen nachtwinkel, geen café of restaurant dat laat open is en waar je eventueel kan binnenlopen wanneer je bedreigd bent. Op vele benedenverdiepingen zijn gewoon alle rolluiken naar beneden en is geen ziel te bespeuren.'

Camille Kervella met haar collega's Apolline Vranken en Rosalie Lefebvre - copyright Louis Van Ginneken

Het gaat niet louter om een straat of een plein naar een vrouw te noemen.

'Het is écht meer dan dat. Kijk, in een grote stad als Brussel heb je niet zoveel waterpunten terwijl dat in andere grote steden wel het geval is. Veel mensen in Brussel, veelal mannelijke daklozen, maken tegelijkertijd gebruik van deze waterpunten. De laatste hete zomermaanden hebben deze problematiek nogmaals naar boven gebracht maar de infrastructuur van de stad is nog steeds niet aangepast aan de realiteit. Hoelang kaarten we het probleem van openbare toiletten voor vrouwen al niet aan. Er is wel een initiatief vanuit feministische hoek: peesy.be dat ook als app beschikbaar is. Hier vind je tal van vrouw- en gendervriendelijke toiletten. Het is toch te zot voor woorden dat de overheid niet investeert in toiletten voor iedereen.'

Hoe kijk jij naar plekken, veelal in openbare parken, waar homo mannen seks hebben? Dat zijn dan mannen die zichzelf niet als queer beschouwen, die meestal heteroseksueel zijn of geen gevoel hebben met het queer uitgaansmilieu. Het is vaak ook de enige plek waar ze seks kunnen hebben met een andere man. Vormen deze ruimtes een bedreiging in een stadsproject waarvoor jij staat?

'Cruising ruimtes zijn interessante ontmoetingsplekken in de stad en die historisch van belang zijn in de LGBTQI-gemeenschap. Deze plekken maken deel uit van hoe mannen doorheen de jaren en nog tot op vandaag hun seksualiteit met andere mannen kunnen beleven. Deze plekken zijn onbestaand voor hetero’s en de meeste hetero’s hebben totaal geen weet van deze plekken. Het is belangrijk dat deze ruimtes blijven bestaan. Ze zullen altijd verborgen blijven en het blijft interessant te zien hoe deze mannelijke aanwezigheid doorheen het spectrum van seksualiteit zich in de stadsarchitectuur inbedt. Ze zeggen niet dat jij daar niet mag zijn, en als je er bent of langsloopt, is dat louter toevallig. En toch blijft het allemaal zeer discreet.'

 
'Waar en hoe mensen elkaar ontmoeten is voortdurend in verandering en afhankelijk van vele factoren. Kijk naar het klassieke homomilieu. Die scene is overwegend wit, er heerst misogynie en racisme; zoiets moet je blijven bewaken. Herinner je nog wat er in de Gentse bar Blond gebeurde? Dat is een duidelijk signaal dat er binnenin de LGBTQI-gemeenschap ook alternatieven moeten zijn. Het feit dat deze gemeenschap al geminoriseerd is, wil niet zeggen dat zij diezelfde dominante systemen gaan produceren.'

De meeste homobars trekken inderdaad overwegend een mannelijk publiek aan maar dat heeft ook zijn geschiedenis. Door de aidscrisis in de jaren ’80 en ’90 van vorige eeuw hebben homomannen zich georganiseerd in deze ruimtes buiten de vele aidsverenigingen en om elkaar onderling nog meer te kunnen ondersteunen. Socioloog Eric Rofes schreef in “Dry Bones Breath”: “Gay men in urban spaces have created a wide range of subcultures; they are each complicated and worthy of critical analysis. To place one of them center stage in what one fancies to be the gay male culture imaginary is to deny and wipe out the work in which all of us have participated as we create post-aids identities and cultures.” Veel mensen vandaag binnen de LGBTQI-gemeenschap, lijken aids vergeten te zijn.'

 
'Het stelt inderdaad de vraag over de mannelijke dominantie in queer bars en de vraag is hoe je deze ruimte kan inrichten zodat iedereen er zich vrij en veilig voelt. Dat is wat queer bar The Agenda in Brussel bewaakt, een plek waar iedereen zich veilig voelt.'

In grote steden zoals Brussel heb je veel straatprostitutie. Wat is jouw visie om sekswerkers die om een of andere reden niet kunnen werken in een bordeel, een veilige werkplaats te geven? In steden zoals Parijs werken zij op de meest onveilige plekken aan de rand van de stad. Als preventiemedewerker in Parijs heb ik veel moeten negotiëren met overheden, sekswerkers en politie om hen bescherming te garanderen en hen hun werk veilig te laten uitvoeren. In Antwerpen heb je het Schipperskwartier dat zich perfect integreert in het leven van de stad. Een kijkje op de website van de stad Antwerpen leert ons hoe de geschiedenis van deze ruimte gegroeid is. 

'Met de depenalisering van prostitutie is een grote stap gezet. Het is allicht nog te vroeg om nu al conclusies te trekken of de effecten hiervan te meten. Ik spreek zeker niet in hun naam maar ik vind het van groot belang dat zij in alle veiligheid kunnen werken. Daarom denk ik dat het belangrijk is dat zij totaal onafhankelijk en in eigen beheer hun raamprostitutie kunnen organiseren. De structuur en het inbedden van sekswerk in de openbare ruimte moet ook in samenspraak zijn met (straat)sekswerkers en hun vertegenwoordigers. De Aarschotstraat in Brussel kan vandaag beter. Sekswerkers uit de stad zetten werkt alleen maar contraproductief en stigmatiserend.'

In 'La paix des sexes' schrijft Tristane Banon : 'La religion est le seul endroit où subsistent encore des lois faisant rempart à l’égalité sexuelle et à l’idéal citoyen.' Hoe kijkt u naar de invloed van religie in het vervrouwelijken van de straten? De auteur schrijft dat veel vrouwen thuis moeten blijven. Als inwoner van de stad Brussel merk ik dat er veel plaatsen zijn met enkel en alleen mannen. 

'Ik zou dit niet louter aan religie toeschrijven. Veel vrouwen kiezen ervoor om thuis te blijven, op de kinderen te letten of hebben gewoonweg geen zin om naar buiten te komen. Zolang het hun keuze blijft, is dat prima. Ik denk dat het onderwerp hier is ons af te vragen wat vrouwen weerhoudt om naar buiten te komen op momenten waarop enkel mannen de straat of het café domineren. Daar kan zeker een onderzoek naar gedaan worden.'

'L’architecture qui dégenre' is actief in Brussel. Nochtans is gendergelijkheid niet iets dat alleen een stad aanbelangt. Ook centrumsteden zoals Leuven of zelfs dorpen en boerendorpen kunnen best verleid worden door jullie ideeën. 

Ik begrijp wat je bedoelt maar een stad zoals Brussel, waar zoveel bevolkingen, zoveel stijlen en zoveel uitdagingen bij elkaar komen, heeft niet dezelfde dynamiek, kent niet dezelfde problematiek en heeft ook niet dezelfde noden. Het is niet simpelweg knippen en plakken, er komt terreinstudie bij kijken, burgers ondervragen, burgers moeten inspraak hebben, de problematiek moet gedefinieerd worden. In kleinere ruimtes kan je meer lokaal werken, al blijft het belangrijk te benadrukken dat voorstellen en oplossingen moeten gedragen worden door de mensen die er wonen.'

Meer info:
www.matrimonydays.be
www.visitantwerpen.be