Jitske, je bent sinds kort een van de drie nieuwe ambassadeurs van Wel Jong Niet Hetero. Hoe ben je daartoe gekomen?
Jitske: “Ik was al goed bevriend met Senne Misplon (bekend van het programma ‘M/V/X’ op Eén, waarin vijf trans personen gevolgd werden, red.) en via hem kwam ik in contact met Wel Jong Niet Hetero. Ze vroegen me of ik het zag zitten om mee te werken aan de campagne over LGBT+-rolmodellen.”

Heb je meteen toegehapt? Het is tenslotte een belangrijk engagement dat je aangaat.
Jitske: “Ik had meteen het gevoel dat ik het wou doen. Naar mijn mening komen mannen iets meer in the picture dan vrouwen, hoewel het ook voor ons geen evidentie is om uit de kast te komen. Ik kreeg ook al veel berichten van mensen die in de kast zitten en tips vroegen. En dus zei ik volmondig ja.” 

Peter, wat vind jij daarvan? Stond het in de sterren geschreven dat ze spreekbuis zou worden voor een jongerenorganisatie?
Peter: “Ik kan alleen maar geweldig trots zijn op mijn dochter en op wat ze doet. Ik vind het ontzettend knap van Jitske dat ze mensen wil helpen die met vragen zitten.

Jitske is heel impulsief. Ze zegt op te veel dingen toe, al valt het tegenwoordig beter mee. Vroeger had ze 37 dingen waar ze mee bezig was, nu zijn het er nog 36 (lacht). Het is heel herkenbaar. Ik weet niet of het door mij of haar mama komt, omdat we ons altijd zo ingezet hebben voor het verenigingsleven, maar ik merk wel dat Jitske graag toont dat ze ergens voor staat en graag openlijk haar mening deelt.”

Een foto van Sarah Bettens

Hoe ontdekte jij dat je op meisjes valt?
Jitske: “Het eerste moment was in het derde leerjaar. We hadden op vrijdagnamiddag een paar vrije uren en we mochten onder andere in de krant lezen. Daarin stond een foto van Sarah Bettens (het interview vond plaats voor Sam Bettens zich als trans man outte, red.) met een gitaar. Ze zag er niet echt mannelijk of vrouwelijk uit, maar je zag goed dat ze een andere vrouw was dan bijvoorbeeld mijn mama.

Ik was zo gefascineerd door haar en ik nam die bewuste krant vaak mee. Ik had wel liefjes – jongens – maar het was de lagere school, dus na hooguit een maand was dat alweer over. Die ene foto van Sarah Bettens daarentegen is mij wel bijgebleven. Je zou het vergeten, maar dat was wel een belangrijk moment in mijn toen nog jonge leven. 

Rond mijn achttiende heb ik het gevoel dat ik op meisjes viel een tijd verdrongen - Jitske

Toen ik ongeveer veertien of vijftien was, ontmoette ik een meisje op reis. Ik was toen samen met mijn mama op vakantie. Dat meisje zag er nogal mannelijk uit en m’n mama vroeg me of ik tot haar aangetrokken was. Ik ontweek het eerst een beetje. Tijdens de vakantie leerden we elkaar kennen, hebben we gekust en zelfs eens samen in een tent geslapen. Meer gebeurde er niet, want ik was toen doodsbang van de onbekende situatie.

Ik was wel smoorverliefd op haar. Na de reis heb ik haar niet veel meer gezien. Een paar maanden na de vakantie wou ik het m’n mama vertellen, die zelf snel doorhad dat dat meisje toen meer dan een vriendin was.”

En hoe heb je je bij je papa ge-out? 
Jitske: “Ik herinner me nog dat ik na een fuif buiten aan het zoenen was met een meisje. Plots zag ik veel licht, waarop ik een bericht kreeg van mijn papa: ‘Ik ben er’. Bleek dat het felle licht de koplampen van zijn auto waren (lacht).

Ik vond het nooit echt nodig om m’n seksuele geaardheid weg te steken en heb er ook nooit ernstige gesprekken over moeten hebben. En daar ben ik blij om.”

Het is wel mooi om te horen dat er binnen jullie gezin eigenlijk nooit een coming-out heeft moeten gebeuren en dat iedereen je seksuele geaardheid meteen accepteerde.
Jitske: “Ik heb mezelf op een bepaald moment wel geblokkeerd. Op mijn achttiende besloot ik plots om toch voor een heterorelatie te gaan, wat iedereen raar vond. Ik heb het feit dat ik op meisjes viel toen echt verdrongen – een periode waarin ik me ook veel minder goed voelde, achteraf bekeken. Het was een dieptepunt in mijn leven.

Telkens als ik een lesbisch koppel zag, werd ik jaloers, maar ik wist niet waarom. Ik ben er zelfs voor in therapie gegaan. Ik dacht echt dat er iets mis was met mij. Op een dag vroeg de psycholoog me om mijn eerste liefde te beschrijven. Toen ik dat bewuste meisje omschreef, suggereerde hij dat dat misschien aan de basis van het probleem lag. Twee dagen later leerde ik mijn huidige lief kennen.”

Kleine ‘prikjes’

Peter, jij werkt al jaren in de media, zie je een evolutie wat coming-outs betreft?
Peter: “De laatste jaren merk ik dat het hele transgenderverhaal wel een nieuwe dynamiek in gang heeft gezet. Ik herinner me bijvoorbeeld nog heel goed het jaar waarin het holebihuwelijk werd goedgekeurd. We vroegen ons toen al af waarom het zo lang heeft moeten duren.

Aan het begin van mijn carrière bij de media vond ik wel dat we al ver stonden. Ik heb zelf ook heel geëngageerde collega’s zoals Tom Decock, Dorianne Aussems en Karolien Debecker, maar er zijn er daarnaast ook die niet uit de kast durven komen.”

Jitske: “In ons gezin was het een evidentie, maar dat is niet overal zo. Daarom vind ik het wel belangrijk dat er meer over gepraat wordt, zodat ouders er niet meer standaard vanuit gaan dat hun zoon of dochter hetero is. We moeten afstappen van dat hokjesdenken en ik denk dat dat over een paar jaar wel zal lukken.”

Ouders moeten af van die automatische gedachte dat hun zoon of dochter sowieso hetero is – Peter

Peter: “Dat klopt, tijd slijt dingen uit, zoals mijn ouders die vroeger verwachtten dat ik iedere week naar de kerk ging. Nu gaan ze zelf ook bijna niet meer naar de kerk. Mensen moeten gewoon wennen aan ideeën, hoe stom ze soms ook zijn. Als je zelf achter een idee staat moeten andere mensen er ook gewoon aan worden.”

Jitske: “De dingen die wij doen zijn kleine ‘prikjes’, maar die zijn wel nodig om te laten voelen dat we er zijn. Ik ben blij dat er daar nu meer en meer aandacht voor is.”

Peter: “En dat er ook kan over gepraat worden. Ik merk dat ook meer bij MNM tegenwoordig. Bij ‘Generation M’ is dat een heel belangrijk onderwerp, net zoals bij Tom De Cock zijn programma. Er is totaal geen taboe en het heeft maatschappelijke relevantie.

Zo merk je wel dat het voor veel jongeren belangrijk is dat er over gepraat kan worden, zowel op de radio als online. Toen ik een jaar of vijftien was, had ik vrijwel alleen de radio, Studio Brussel met het programma ‘De Lieve Lust’ waar er over alles kon gepraat worden, maar voor de rest moesten we op zoek gaan naar tijdschriften. We hadden geen internet om alles op te zoeken. Vandaag hebben we het voordeel dat we veel meer online kunnen opzoeken en delen.”

Velen zouden zeggen dat het holebi’s en transgenders voor de wind gaat. Toch blijven ze een kwetsbare groep. Als je bijvoorbeeld kijkt naar de suïcidecijfers, is er nog een hele weg te gaan. Peter, jij als publiek persoon kreeg ook al een hoop bagger over je heen. Hoe ga jij daarmee om en heb je tips voor de LGBT+-community?
Peter: “Ik heb het geluk dat ik daarin heb kunnen groeien. Toen ik startte bij de regionale televisie, bestond dat fenomeen nog niet. Toen ik bij de radio werkte, begonnen de fora op te komen, maar bleef de kritiek veel beperkter.

Ik heb zelf geëngageerde collega’s zoals Tom Decock, Dorianne Aussems en Karolien Debecker, maar er zijn er daarnaast ook die niet uit de kast durven komen – Peter

Ik heb me erop kunnen voorbereiden en een soort laag kunnen creëren om mezelf ervoor te beschermen. Maar uiteindelijk went het nooit. Je moet alleen beseffen dat slechte commentaar ook weer over gaat. Afstand nemen is soms gewoon het gemakkelijkste.

Mensen geven vaak kritiek op dingen omdat ze het enerzijds niet oké vinden, maar vooral omdat ze aandacht willen. Daarom is het belangrijk om het te negeren en er niet op in te gaan. Al is het heel menselijk om je dat wel aan te trekken. Als je negentig procent goede kritiek krijgt tien procent slechte, dan focus je altijd eerst op die tien procent. Je wil iedereen altijd pleasen.”

Denk je dat het voor de jeugd nu veel moeilijker is door die drang om iedereen te willen pleasen, omdat ze daarmee opgroeien?
Peter: “Op zich is het niet veel anders omdat ze ermee opgroeien. Door sociale media is alles zichtbaarder geworden, maar tegelijk ook bespreekbaarder.”

Jitske: “Daardoor ontstaan nieuwe gesprekken en discussies die bepaalde reacties uitlokken. Ik heb er nu voor gekozen om heel open te zijn op Instagram over mijn relatie. Als dat mensen niet aanstaat, moeten ze mij maar ontvolgen. Ik merk wel dat er heel veel meisjes steun hebben daaraan. Er zijn bijvoorbeeld meisjes die uit de kast komen op Instagram. Je krijgt er sowieso negatieve reacties op, maar als je bewust zulke dingen toont, dan moet je weten dat er reactie op zal komen.”

Zo vader, zo dochter

Vader en dochter vullen elkaar goed aan. Maar hoe sterk ook op elkaar?
Jitske: “Wij lijken wel sterk op elkaar, hè?”

Peter: “Je lijkt geweldig hard op mijn moeder. Ik zie heel veel van haar gezonde naïviteit in Jitske. Ze heeft een impulsieve naïviteit die ze altijd tot schone dingen brengt. Mijn moeder is zevenenzestig en heeft paars en blauw haar dankzij Jitske. Ik merk bij Jitske ook heel fel dat ze zich openstelt voor mensen, waardoor ze snel gekwetst kan worden. Ik sluit me meer bewust af voor bepaalde zaken.”

Jitske, je bent vandaag 25, je papa is 45. Hij was dus relatief jong toen je geboren werd. Hoe was het om zo’n jonge papa te hebben? 
Jitske: “Al m’n hele leven heb ik het gevoel dat ik hem alles kan zeggen. Ik zeg misschien zelfs iets té veel (lacht).”

Peter: “Ja , ik weet heel veel van jou. Bij je zussen is dat veel minder het geval.”

Niemand kan voor je beslissen wanneer je voor je seksuele geaardheid moet uitkomen. Neem er gerust je tijd voor - Jitske

Jitske: “Daarom dat ik ook nooit echt uit de kast ben moeten komen. Het was gewoon oké en ik wist dat jullie daar nooit een probleem mee gingen hebben. Mijn vriendinnen hadden dat wel, zij moesten altijd nadenken of ze iets al dan niet gingen vertellen aan hun ouders, zoals hun eerste sigaret of eerste alcoholische drankje. Het is wel niet altijd even gemakkelijk om alles te zeggen, maar het wel. Dat geeft een veilig gevoel.”

Peter: “Het geeft een gevoel dat je dingen kan delen met elkaar. Dat zorgt er ook voor dat je kan blijven praten met elkaar en ik ben daar heel blij om.”
Op eigen tempo

Nog even terug naar je rol als ambassadrice voor Wel Jong Niet Hetero. Heb je zelf veel voeling met de LGBT+-gemeenschap?
Jitske: “Ja en nee. - Ik had er onlangs nog een lang gesprek over. Het klinkt heel stom, maar ik vergelijk mezelf soms met stereotiepe beelden. Ergens doet iedereen stiekem aan hokjesdenken en je wil ergens bij horen.

Ik vraag het me dan af waar ik sta binnen de community en of ik überhaupt ergens bij hoor. Je hebt homo, trans, queer… Ik kom zelf bijvoorbeeld heel goed overeen met non-binaire mensen en mijn lief is ook met gender bezig. Pas op, ik vind die verscheidenheid op zich heel interessant, want je leert veel van elkaar.”

Welke boodschap wil je brengen naar jongeren?
Jitske: “Dat angst om jezelf te zijn helemaal niet nodig is. Dat komt natuurlijk omdat ik zelf een positief coming-out-verhaal heb meegemaakt, dus voor mij is het makkelijk praten. Toch wil ik anderen graag inspireren. Wees trots op wie je bent. Niemand kan voor je beslissen wanneer je voor je seksuele geaardheid moet uitkomen. Neem er gerust je tijd voor.”