Er is altijd wel iets. Wanneer men aan de gelaagde identiteit van een persoon raakt, laaien de emoties hoog op. Vorig weekend werd er nog hevig gedebatteerd in Nieuwpoort, tijdens een debat georganiseerd door de roze groenen, de LGBTI-groep van Groen. Daarop waren ook de Vrouwenraad, Transgender Infopunt en Femnet uit Nederland uitgenodigd. Ik was moderator.

Voorbij criterium gender?

Al snel bleek dat gender niet in hokjes op te delen valt. Stemmen gingen op om genderregistratie af te schaffen. Want eigenlijk doet het er niet toe of je m, v of x bent. In een ideale wereld is dat geen criterium meer. Tenzij voor vrouwen misschien. Wij hebben jaren lang gevochten om als v dezelfde erkenning te krijgen als m. Voor aparte toiletten vochten we ook, omdat dat veiliger was in de fabrieken destijds. Vandaag pleiten feministen nog steeds voor gesegregeerde data, om cijfers te hebben over vrouwen en hun specifieke noden. Terecht.

Van 2 naar 3?

De genderregistratie volledig afschaffen is dus een brug te ver. Van twee m/v geslachten naar drie m/v/x genderexpressies gaan, is daarentegen geen probleem. Voor de meeste progressieve bewegingen althans. Want er zijn genoeg conservatieve groeperingen die het huidige systeem van binaire geslachten liever in stand houden en die niet geloven dat m/v/x onze maatschappij kan veranderen. De derde x-mogelijkheid om gender te registreren houdt het overzichtelijk in de statistieken, ook al delen we de mensen dan nog altijd op in hokjes. Drie hokjes in de plaats van twee. Alleen kan je dat derde hokje x natuurlijk zo breed invullen als je zelf wil.

Wat mij betreft is m/v/x een strategische tussenstap. Zoals quota vrouwen helpen om binnen te dringen in Raden van Bestuur. Een derde hokje is dus geen doel op zich, maar het is wel een slimme manier om de variatie aan genderexpressies onder de aandacht te brengen en in kaart te brengen.

Drie spiegels

Zolang je zelf - ook op latere leeftijd - invulling kan geven aan m/v/x gaan we erop vooruit. Al is het omdat je van oordeel bent dat de bevrager geen zaken heeft met jouw gender. Niet iedereen hoeft te weten hoe jij je voelt, toch? M/v/x registreren is tegelijk bevrijdend én restrictief. Het blijven drie hokjes, maar die hokjes bevatten oneindig veel mogelijkheden aan genderexpressies. Zoals drie spiegels die naar elkaar gericht staan en tot in het oneindige licht reflecteren.

Hopelijk worden die drie spiegels op een dag overbodig en zal het niet meer nodig zijn om gender te registeren in hokjes. Genderexpressie is tenslotte een persoonlijke beleving. Maar vandaag de dag heeft het zijn nut, want het m/v-paternalisme is nog sterk ingebed. M/v/x is alvast een stap vooruit in een minder binaire wereld, waar gender belangrijker is dan geslacht.

Petra De Sutter
Senator voor Groen