Het zijn cijfers waar je stil van wordt: maar liefst 65 procent van de holebi's en 80 procent van de trans personen heeft ooit met zelfdodingsgedachten rondgelopen. Een kwart heeft zelfs al een of meerdere pogingen tot ondernomen.

In haar talkshow ‘Vandaag’ nodigde Danira Boukhriss Terkessidis radio-dj’s Wanne Synnave (MNM) en Karolien Debecker (Radio 1) uit om die cijfers te bespreken. Een passage die niet onopgemerkt voorbij ging.

“De rolmodellen van vandaag zijn te cliché”

Synnave en Debecker probeerden in de studio de hoge cijfers te verklaren. Bij de vraag of er vandaag te weinig rolmodellen zijn, antwoordt Synnave dat "het grootste probleem is dat alle rolmodellen die je ziet aan het clichébeeld voldoen. Op dat vlak heb ik me nooit echt kunnen identificeren. Ik denk dat er nood is aan mainstream holebi-rolmodellen, aan de gewone man en vrouw in de straat. En dus niet aan flamboyante rolmodellen die wat cliché zijn”.
 
Een uitspraak die waarschijnlijk niet slecht bedoeld was, maar daarom niet minder ongelukkig verwoord. En daardoor bij velen in de LGBT+-community in het verkeerde keelgat schoot:

met alle respect, maar als er iets is waar we geen nood aan hebben, dan is het nog maar eens iemand die catert naar hetero's en de norm in de hoop "dat ze ons eindelijk leuk vinden en aanvaarden want kijk es wij zijn ook maar gewoon mensen zoals jullie!"

— Joppe DC (@joppe_dc) September 12, 2019

Hallo, reminder dat jullie vandaag allemaal jullie flamboyante zelf mogen zijn. Als je liever mainstream bent, kan ook eh niemand verplicht u. Maar hou uw domme uitspraken waarmee je de holebi-community mee splitst voor uzelf. Groetjesssssssss

— Flo (@flowindey) September 12, 2019

https://t.co/iGkbX1A0Bd pic.twitter.com/Bcj5qNpK5y

— Dorianne Aussems (@DorianneAussems) September 12, 2019

Later op de dag nuanceerde Synnave zijn uitspraak nog.

Dit wil ik toch nog even kwijt. ♥️ pic.twitter.com/aUtZPQr5qR

— wanne synnave (@WanneSynnave) September 12, 2019

Voel niets, doe niets wat iets verraadt

Zo ook bij Tim Devriese, freelance journalist en copywriter, die daarop in z’n pen kroop op VRT NWS en in een vurig pleidooi stelde dat “er (…) niet meer mainstream nodig [is]. Er is betere representatie nodig.” Holebi's en trans personen voelen zich vaak onder druk gezet om niet af te wijken van het ‘grijze’ midden, haalt Devriese daar terecht bij aan.
 
Ook ik heb lang op m’n tellen gepast. Me afgevraagd of ik wel aan mijn heterocollega’s zou toegeven dat ik al eens luidkeels Céline Dion meezing onder de douche. Of ik dat roze t-shirt wel zou dragen. Of ik niet te gay klink aan de telefoon. Tot op vandaag betrap ik me zelfs nog op zulke gedachten. En geef toe, ook jij daar, ook jij kan je een soortgelijke situatie voor de geest halen. 

Het is niet gezond om jezelf constant te ‘monitoren’, je anders voor te doen in de hoop dat iedereen je leuk vindt of aanvaardt

Het is niet gezond om jezelf constant te (moeten) ‘monitoren’, je anders voor te doen in de hoop dat iedereen je leuk vindt of aanvaardt. Je wordt er doodongelukkig van en bovendien barst je op een gegeven moment toch wel. Which isn’t always pretty. Een van de levenslessen in Disney’s kaskraker Frozen, trouwens. Of is het alweer cliché dat ik die film aanhaal als homo?

Het hoeft geen betoog – of zou er geen hoeven – dat we niet moeten evolueren naar een archetype van dé homo waar we ons allemaal netjes aan moeten (kunnen) spiegelen.  

Iedereen rolmodel

Had Synnave dan totaal ongelijk? Neen. Het feit dat Wanne niemand vindt waarmee hij zich kan identificeren, zegt genoeg: er is inderdaad meer representatie nodig. Maar zonder meer. Zonder er vooraf een label als te mainstream, cliché of extravagant op te plakken. Zonder elkaar - zelfs binnen onze eigen community - weer in hokjes te proberen duwen. Zonder het iemand te verwijten als die zich perfect comfortabel voelt in dat zogenaamde grijze midden.

Zo zorgen we ervoor dat iedereen een voorbeeld vindt in iemand waaraan die zich kan spiegelen. Dat onze hele maatschappij ziet dat LGBT+-personen in vele maten en vormen bestaan en we niet te reduceren zijn tot een stereotype. 

Vandaar een warme oproep om gewoon jezelf te zijn en daar trots op te zijn en ook anderen die ruimte te laten. Of om met een cliché af te sluiten: be the change you want to see in the world.

***

Met vragen over zelfmoord kan je terecht bij de Zelfmoordlijn op het gratis nummer 1813 of via zelfmoord1813.be. Wie nood heeft aan een gesprek kan ook contact opnemen met Lumi of het Transgender Infopunt. Je kan terecht bij Lumi via www.lumi.be, [email protected] en op 0800 99 533. 

ZIZO wil een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over LGBT+-thema’s. Daarom publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van hun/haar/zijn vereniging en is verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst.