opiniestuk
Zij die het niet doen, praten er misschien wel graag over
Wijlen Robert Long had het niet bij het rechte eind toen hij destijds zijn hit ‘Iedereen doet het’ schreef. De wereld die vaak om seks lijkt te draaien, wordt ook bewoond door naar schatting 1 procent mensen die liever niet rampetampen. Sommigen doen het noodgedwongen niet, anderen doen het bewust niet en nog anderen doen het eerder tegen hun zin om een partner te plezieren. Je hebt dat goed begrepen: ik wil het met je hebben over aseksualiteit, loud and clear, want zij die het niet doen, praten er misschien wel graag over!
Het was even schrikken toen tijdens de Grote Seksenquête op de Nederlandse omroep BNN bleek dat 10,4 procent van onze noorderburen tussen de 25 en 35 jaar het afgelopen jaar geen seks had. Van mensen van wie je verwacht dat ze tot een seksueel actieve bevolkingsgroep behoren, is dat een opmerkelijk cijfer. Veel van hen zijn seksueel niet actief omwille van verklaarbare redenen: te druk met werk, een huis bouwen, bekomen van een bevalling of een huilbaby die koppels slapeloze nachten bezorgt, geen partner, ongeval, ziekte… maar een deel van hen heeft ook bewust geen seks. Dat deel behoort op zijn beurt tot de groep van aseksuele personen. Want vergis je niet: ook sommige aseksuelen hebben seks, maar dat is dan vaak omdat ze in een relatie zitten met een niet-aseksuele partner.
Frigide
Over aseksuele personen bulkt het van de misverstanden en wordt er veel gespeculeerd. Op de website van Sensoa vind je het vreemd genoeg terug onder de rubriek ‘seksuele problemen’. Zelfs minister van Gelijke Kansen Liesbeth Homans bewees niet vertrouwd te zijn met het gegeven toen ze spontaan uitriep ”Ah! Dat zijn de frigiden”, toen er tijdens haar deelname aan de Pride in Riga in 2015 over aseksuelen gepraat werd. Nadien verklaarde de minister in het parlement dat het ‘een grapje’ was, maar dan wel één dat representatief is voor de reactie van heel wat mensen, die aseksualiteit gelijkstellen met frigiditeit of, erger nog, impotentie!
Zelfs wie open is over zijn of haar aseksualiteit blijft het voorwerp van speculatie: de ene is ervan overtuigd dat aseksualiteit een dekmantel is voor een spannend geheim seksleven, de ander vermoedt dat er sprake is van misbruik tijdens de jeugd, een derde vreest ‘vieze goestingen’ met beesten of wie weet wel minderjarigen, een vierde denkt dat er fysiek iets mis is (‘te klein geschapen’), een vijfde wijt het aan iemands geloofsovertuiging (‘geen seks voor het huwelijk)… Misschien wel het allerergste misverstand is dat sommigen menen te denken dat aseksuelen niet in staat zijn om verliefd te worden of iemand graag te zien. Ze moeten dus wel notoire Einzelgänger zijn. En eenzaam! Het tegendeel is vaak waar: omdat er geen seks bij komt kijken, is er plaats voor zoveel diepgaandere vriendschappen met mannen én vrouwen. Aseksuele personen hebben doorgaans geen problemen met het aangaan van relaties, wel met intieme fysieke relaties.
Aseksuelen zijn gewoon geen doeners
Het blijkt er bij veel mensen niet in te gaan dat aseksuelen niet noodzakelijk geheelonthouders zijn. Dat ze niet meteen wegzappen als er een blote borst of vrijscène op tv passeert. Dat ook zij kunnen geprikkeld worden of naar porno kijken. Dat ook zij hun toevlucht durven nemen tot masturbatie. Testosteron en oestrogenen kruipen waar ze niet gaan kunnen! Ze hechten gewoon veel minder belang aan seksualiteit in een relatie of ze hebben niet de behoefte om die seksualiteit te beleven mét iemand wegens een gebrek aan seksuele aantrekking. Aseksuelen zijn gewoon geen doeners!
Leven zonder seks is geen gesel, maar zij die ‘het niet doen’, doen dat in een wereld waarin seks te pas en te onpas de dienst uitmaakt. Het hoeft niet te verwonderen dat aseksuelen het risico lopen zichzelf als ‘abnormaal’ te zien. Aseksualiteit wordt doorgaans discreet beleefd. Het zou al een flinke stap vooruit zijn mocht het bespreekbaar worden. Een eerste noodzakelijke stap is goed te weten waarover we spreken. Is het een geaardheid? Zijn er fysieke verklaringen en gevolgen? Hoe leef je met iemand samen die aseksueel is? Er is behoefte aan wetenschappelijk onderzoek. Het doctoraatsonderzoek van seksuologe Ellen Van Houdenhove is wereldwijd één van de weinige studies die het fenomeen in kaart trachtte te brengen. Ook in de media blijft het onderwerp onderbelicht, enkele occasionele getuigenissen in Het Nieuwsblad of Flair en een reportage in het Eén-programma Koppen in 2015 niet te na gesproken.
Het niet doen is geen optie
Vanuit OUT of the Blue hebben we het thema aseksualiteit al herhaaldelijk op de politieke agenda proberen te plaatsen. Op een schriftelijke vraag van voorzitter Ann Brusseel met het verzoek sensibiliseringsacties op te zetten, antwoordde minister Homans droog dat ‘aseksualiteit geen specifiek aandachtsveld binnen het gelijkekansenbeleid is.’ Onze vraag om het thema in haar beleidsbrief Gelijke Kansen op te nemen, stootte op een njet. Haar federale collega Zuhal Demir is welwillender, maar in antwoord op een schriftelijke vraag van Open Vld-Kamerlid Ine Somers zegt ze zich al bevraagd te hebben bij de middenveldorganisaties of ze aseksuelen niet onterecht over het hoofd heeft gezien. Zolang er geen meldingen van discriminatie komen, heeft het volgens Demir geen zin om extra middelen hiervoor ter beschikking te stellen. Aseksualiteit herleiden tot discriminatie is kort door de bocht: wie zou iemand, van wie hij of zij doorgaans niet eens weet of die geen behoefte aan seks heeft met een ander, willen discrimineren?
Ons pleidooi is er geen om aseksualiteit uit te roepen tot beleidsprioriteit nummer één! Maar een grote onbekende, waar misschien ook stil verdriet, lage zelfbeelden, twijfels en relatieproblemen achter schuil gaan, mag anno 2018 toch blootgelegd worden? Maak het dus bespreekbaar, bestudeer het en laat de publieke opinie niet koud blijven voor zij die niet warmlopen voor een portie stomende seks. ‘Het niet doen’ is in deze geen optie.
Raf Van Bedts
De auteur is adviseur Gelijke Kansen bij Open Vld en secretaris van het SOGI-netwerk OUT of the Blue
Bron:
Eigen verslaggeving
Lees meer over: