Aardbei en chocola: Laat je meeslepen door een bijzondere vriendschap in het woelige Cuba
In 1991 schreef Senel Paz ‘Aardbei en Chocola’, een kortverhaal over een bijzondere vriendschap tegen de achtergrond van het woelige Cuba van de jaren 80. Twee jaar na datum werd het omgevormd tot scenario en verfilmd tot ‘Fresa y Chocolate’, de eerste Cubaanse film die genomineerd zou worden voor de Oscar voor beste buitenlandse film. Nu, bijna drie decennia later, werd het verhaal eindelijk naar het Nederlands vertaald.
Aardbei en Chocola gaat over twee jonge mannen die een bijzondere vriendschap sluiten. David is een typische Cubaanse macho met een liefde voor Che Guevara en een sterk links ideaal. Diego is in alles diens tegenpool: hij is een individualist met een passie voor kunst en literatuur én openlijk homo. In de jaren 80 was homoseksualiteit alles behalve een evidentie in Cuba en net daarover gaat dit verhaal.
Hoewel David en Diego elkaars uiterste zijn en er elk een andere seksuele geaardheid én politieke ideeën op na houden, sluiten ze een ongewone maar hechte vriendschap. De jongens vinden elkaar in hun liefde voor kunst en literatuur. Diego wordt halsoverkop verliefd op David, maar ook dat staat hun vriendschap niet in de weg.
Het verhaal leest makkelijk weg en lijkt wel erg luchtig te zijn, maar krijgt een heel andere lading als je het in de tijdsgeest van de jaren 80 plaatst. In bijzonder weinig woorden weet de schrijver namelijk een kritisch betoog te formuleren op het socialistische model van Cuba op dat moment. Want hoewel discriminatie van seksuele geaardheid al bij wet verboden was eind jaren 80, was de praktijk echter heel anders. Er was nog steeds veel sprake van geweld, discriminatie en beroepsverboden. Gelijkheid leek op dat moment nog een utopie. Dit thema in een boek verwerken betekende dus zoveel als een aanklacht.
Dit boekje telt amper veertig bladzijden, maar is wat mij betreft een werk dat iedereen zou gelezen moeten hebben. Omdat het steengoed is, maar ook omdat het allereerste boek was dat openlijk over homoseksualiteit sprak op een positieve manier. Zowel het boek als de verfilming wordt tot op vandaag gezien als een significant keerpunt in de aanvaarding van homorechten. Dat het vandaag eindelijk vertaald is in het Nederlands, is goed nieuws.
Lees dit boekje. Geniet. Je zal er geen spijt van hebben.
Eigen verslaggeving