Jesse en Alek zijn tien en elf. Ze merken op school dat juf Janny en meester Mo een geheim hebben. Maar welk geheim dan? En is hun buurman, die ze Buurmand Baard noemen, een terrorist? Dat gaan ze allemaal uitzoeken. Ze richten een detectivebureau op. Maar wie heeft dat op een dag gesloopt? En waarom moet Jesse in de vakantie bij zijn moeder gaan logeren?

Een avonturenboek voor kinderen

Eén minuut voor twaalf wil een vlot verhaal zijn voor jonge kinderen vanaf een jaar of tien, gelet op de leeftijd van de personages en vooral wat ze (mogen) doen. Alleen de trein nemen naar de moeder van Jesse, die in Zeeland woont, bijvoorbeeld. Wat detectives moeten doen en wat ze bij zich moeten hebben, wordt uitvoerig besproken en opgelijst:

• Bespioneren zonder dat iemand dat door heeft.
• Goed nadenken en de juiste conclusies trekken.
• Slimme berekeningen maken, en voetstappen tellen.
• Op de tijd letten want je moet natuurlijk op tijd thuis zijn.
• Altijd je kaart voor het Openbaar Vervoer bij je hebben. (O.V. kaart heet die in Nederland)

Het lijstje zou grappig zijn, mocht het boek niet zo focussen op thema’s die nu actueel zijn: terrorisme is er zo eentje. Of een vader die Nederlands leert omdat hij uit een ander land dan Nederland komt. Dat zijn zoon hem regelmatig verbetert is zeker een goede zet, dat is wat kinderen doen. Maar wanneer papa 'friet' zegt als hij 'fruit' bedoelt zegt Jesse niks.

Veel thema’s en twee vaders

Papa Yusef woont samen met papa Roel, en heeft nog moeite met zijn Nederlands. Daarvoor volgt hij les. Omdat hij werkloos is, woont het gezin nu in een appartement waar Jesse liever niet wil wonen. Yusef en papa Roel zijn de ouders van Jesse. Jetteke is zijn kleine zusje.

Allebei hebben ze een andere moeder, die Roel en Yusef elk één keer wilden helpen om Jesse en Jetteke te krijgen. Dat dit thema verder niet wordt geproblematiseerd, en als heel gewoon wordt gezien, is helemaal goed, maar Jongbloed struikelt een beetje over de uitwerking van de vele andere thema’s die in het boek van amper 124 bladzijden voorkomen. Buurman Baard, die eigenlijk Faysal heet, heeft een baard, en draagt soms een witte jurk.

Terrorisme

Dat doet Jesse besluiten dat hij een terrorist is. Ik kan me best voorstellen dat een kind van tien daarmee bezig is, maar het zou het boek ten goede komen om de kinderen een iets minder naïef te laten zijn. Een kind van die leeftijd is best in staat om van een volwassene aan te nemen dat niet iedereen met een baard en die een vreemde taal spreekt (Buurman Baard komt uit Algerije) zomaar een terrorist is. Dat zijn ouders hem dat proberen uitleggen, maakt weinig goed. Dat ook vriendje Alek niet tot hem doordringt maakt het er niet beter op.

Vooroordelen en veronderstellingen

Een minuut voor twaalf is opgesteld in erg eenvoudige taal, die moeilijke lezers over de brug kan trekken om ook een boek te lezen. Misschien ben ik wel die volwassene voor wie sommige boeken echt niet meer bedoelt zijn, en kunnen kinderen er gewoon een spannend avontuur in zien. Maar voor mij bulkt het boek van de vooroordelen. Ze worden ook bijna niet ontkracht doorheen het boek, wat zeker stoort.

Ongeloofwaardig

Behalve de ongeloofwaardige uitwerking had het boek een extra redactieronde goed kunnen gebruiken. “De rode lippen draaien naar rechts”. “Tegenover hen ziet Jesse nu een smalle rode streep”. “De rode lippen kijken Jesse lachend aan.” Dat allemaal om te zeggen dat de vrouw die tegenover hen zit om het huis te verkopen, felrood gestifte lippen heeft. Jongbloed houdt haar personages stevig in de hand, maar echt het papier overstijgen, doen ze niet.

Vanzelfsprekend 

Dat je één thema vanzelfsprekend wil laten zijn in een boek, namelijk dat een jongen twee vaders heeft, pleit voor Een minuut voor twaalf. Dat je daarvoor allerlei actuele thema’s met vele vooroordelen in een verhaal stopt zonder ze degelijk te ontkrachten of uit te werken, is zeker voor een kinderboek een misrekening.