Kunstenaarsduo Fleur Pierets en Julian Boom zagen elkaar zo graag dat ze zouden trouwen in alle 22 landen waarin twee vrouwen dat met elkaar mogen. Ze noemden het een activistisch kunstproject waarmee ze op een positieve manier gelijke huwelijksrechten onder de aandacht wilden brengen. Na het vierde huwelijk liep het echter mis: Julian leed aan een agressieve kanker en takelde erg snel af. De 22 huwelijken hebben ze nooit gehaald, Julian stierf op 22 januari 2018. Fleur schrijft nu hun leven samen en haar rouwproces neer in ‘Julian’, als een ode aan haar echtgenote.

Symbiotische liefde

Het is liefde op het eerste gezicht wanneer Fleur en Julian elkaar leren kennen tijdens een lezing. Hun ontmoeting betekent de start van een symbiotische liefdesrelatie en van een intens leven samen vol activisme. Kort na hun ontmoeting trekken ze bij elkaar in, zeggen ze hun job op en vormen ze het kunstenaarsduo JF Pierets. Ze starten ‘Et Alors?’, een online magazine over queer zijn en kunst, en trekken de wereld rond terwijl ze schrijven, activistische kunstwerken maken en LGBT+ problematieken aan de kaak stellen, allemaal zonder daarbij de nodige humor uit het oog te verliezen. Een bijzonder koppel met een bijzondere levenszin.

In ‘Julian’ beschrijft Fleur Pierets haar relatie met Julian en neemt ze ons mee van het prille begin tot aan het bittere einde. Tussen de chronologische weergave van hun leven samen weeft ze de verschillende etappes van haar rouwproces en van haar zoektocht naar hoe ze nu verder moet zonder de liefde van haar leven. Elk hoofdstuk start met een citaat uit ‘Et Alors?’ van een belangrijk persoon over queerness en kunst, vertelt daarna een deel uit het leven van Fleur en Julian samen, en eindigt met Fleur die zichzelf als weduwe opnieuw moet vormgeven. Dankzij de afwisseling van scènes tijdens en na het overlijden van Julian bereikt het boek een filosofische laag die je als lezer stevig aan het denken zet. Dat maakt het boek rauw en pijnlijk, schokkend zelfs op sommige momenten, maar toch is ‘Julian’ zoveel meer dan een tragisch liefdesverhaal. 

Connie Palmen meets Maggie Nelson

Dit boek is, naast een liefdesverhaal waar we allemaal jaloers op mogen zijn en een vreselijk drama dat we niemand -  maar vooral hen niet - toewensen, ook een bloemlezing van een goede veertig jaar kunst en literatuur. Het is verbluffend hoe Pierets er moeiteloos in slaagt om grote namen in de kunst en hun verhalen te verbinden met haar eigen anekdotes. Het is waanzinnig hoe belezen ze is. Het boek staat bol van de intertekstualiteit, maar elke verwijzing past perfect in het geheel. 

Net als Connie Palmen schetst Fleur Pierets op een ontwapenende manier hoe ze zich staande moet proberen te houden en hoe ze daar soms in faalt

Het doet daarmee een beetje denken aan ‘De Argonauten’ van Maggie Nelson, waarin de schrijfster haar eigen mijmeringen over haar relatie met de genderfluïde Harry vastknoopt aan een reeks filosofische citaten uit het werk van onder meer Judith Butler. Beide boeken trekken op een vergelijkbare manier je oogkleppen af en geven je een ongenuanceerde inkijk in de gedachten en ervaringen van de schrijvers. Rode draad in beide boeken is ook de kritische wijze waarop maatschappelijke en sociale thema’s aan de kaak worden gesteld.

‘Julian’ is zo mogelijk nog persoonlijker, heftiger en rauwer dan ‘De Argonauten’, waardoor het boek ook iets weg krijgt van Connie Palmens ‘I.M.’. Beide boeken zijn een ode aan de liefde, aan hun overleden geliefde, en een hartverscheurend beeld van intense rouw. Net als Connie Palmen schetst Fleur Pierets op een ontwapenende manier hoe ze zich staande moet proberen te houden en hoe ze daar soms in faalt. Want als liefde alles is wat je hebt, wat blijft er dan over wanneer je geliefde overlijdt?

Compromisloos

Schrijven op het moment dat je een crisis meemaakt is een recipe for kleffe kitsch en groot drama, zegt zo goed als elke schrijfcursus die ik ooit heb gevolgd. Fleur bewijst in haar boek volledig het tegendeel. Ze schrijft haar rouwproces neer op het moment dat ze het doormaakt. Ze stort zich volledig en zonder compromis uit, op een letterlijk adembenemende manier. Meermaals heb ik het boek even opzij moeten leggen omdat het te mooi, te eerlijk en te heftig was, terwijl dat er tegelijk ook voor zorgde dat ik het boek niet kon neerleggen.

‘Julian’ is een van de meest intieme, oprechte en liefdevolle boeken die ik ooit heb gelezen. Nadat ik de laatste bladzijde van het boek omsloeg, voelde ik me een ander mens. En dat maakt, geloof ik, van dit boek ook een activistisch kunstwerk. Een dat niet zomaar de dood van Julian Boom vertelt, maar vooral haar leven en de liefde viert.

Je kan 'Julian' kopen bij boekhandel Kartonnen Dozen of Das Mag.