De petitie is een initiatief van onder andere twee Nederlandse vrouwen gesteund door COC Nederland (de Nederlandse belangenvereniging voor holebi's en transgenders, red.) en de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG). Ondertussen ondertekenden al meer dan 52.000 personen de petitie.

Indirecte discriminatie

Recent is duidelijk geworden dat alleenstaande en lesbische* vrouwen** die via KID zwanger willen worden, geen recht meer hebben op vergoeding vanuit de basisverzekering. Concreet betekent dit dat er, naast de prijs voor het zaad, ongeveer 900 euro uit eigen zak moet komen. 

De voorbije jaren werden KID-behandelingen voor lesbische koppels en singles nochtans steeds vergoed uit de basisverzekering, maar minister Bruins wil dat voortaan enkel nog toestaan als er sprake is van een ‘medische indicatie’. Sociale redenen waar lesbische vrouwen tot op vandaag een beroep op konden doen zoals het ‘ontbreken van een partner met mannelijke geslachtsorganen’ is volgens de minister geen medische indicatie. 

NVOG en COC Nederland zijn het niet eens met de logica van de minister.  “Er is sprake van indirecte discriminatie omdat lesbische vrouwen, single of in een relatie, elkaar niet kunnen bevruchten en er medische hulp nodig is bij het inbrengen van het donorzaad. Er is dus wel degelijk sprake van een medische noodzaak”, aldus COC-voorzitter Astrid Oosenbrug.

Wanneer KID niet meer vergoed wordt, bestaat de mogelijkheid dat sommigen hun toevlucht nemen tot donoren die niet gescreend zijn op geslachtsziekten

Minder toegankelijk en veilig

De NVOG maakt zich zorgen dat nu de toegankelijkheid en veiligheid van zorg in het gedrang komt. Op dit moment zorgen de spermabanken ervoor dat spermadonoren psychologisch gescreend worden, dat ze een goede spermakwaliteit hebben en dat hun sperma getest wordt op geslachtsziekten. Daarnaast registeren de klinieken het aantal kinderen per donor en leveren zij de persoonsidentificerende gegevens van de donoren aan bij de Stichting Donorgegevens Kunstmatige Bevruchting, waardoor donorkinderen later hun donor kunnen achterhalen.

Wanneer KID niet meer vergoed wordt, bestaat de mogelijkheid dat sommigen hun toevlucht nemen tot donoren die niet gescreend zijn op geslachtsziekten, van wie de spermakwaliteit onbekend is en bij wie het registreren en handhaven van het aantal nakomelingen onmogelijk is. 

Zowel COC Nederland als NVOG vinden dat het hoe dan ook mogelijk moet blijven voor lesbische  vrouwen om een vergoeding te krijgen voor een KID-behandeling. 

Hoe zit het in Vlaanderen?

In België krijgen patiënten die zijn ingeschreven bij een ziekenfonds een deel van de kosten van een vruchtbaarheidsbehandeling en de medicatie terugbetaald. Je hebt recht op een terugbetaling als de behandeling plaats vindt in een ziekenhuis met een erkend zorgprogramma voor reproductieve geneeskunde. Let wel, het ziekenfonds komt enkel tussen in je vruchtbaarheidsbehandeling. De kost voor het donorzaad zal niet worden vergoed. 

* waar in dit bericht gesproken wordt over lesbische personen, kan het ook gaan om biseksuele personen
** waar in dit bericht gesproken wordt over vrouwen kan het ook gaan om personen met een baarmoeder