Mister Gay Belgium-finalist Joren Houtevels: “Mezelf zijn is een prioriteit en dat moet bij iedereen zo zijn”
Joren Houtevels (20) is een van de twaalf overgebleven finalisten voor Mister Gay Belgium 2020. Met zijn campagne komt deze Leuvense leraar in opleiding op voor diversiteit in het onderwijs en kindverstoting. Zelf besloot hij vorige zomer alleen te gaan wonen door de moeilijke relatie met zijn ouders.
ZIZO: Je bent bij de laatste twaalf voor Mister Gay Belgium 2020. Hoe voelt het om in die finale te staan?
Joren: “Het is heel spannend, omdat ik eigenlijk niet verwacht had dat ik zo ver ging geraken. Ik had me in oktober ingeschreven met het idee van ‘we zullen wel zien wat ervan komt.’ En dan komt opeens dat telefoontje dat je naar de castingdag in Antwerpen mag. Daarna mocht ik ook mee op weekend en nu sta ik opeens in die top twaalf.”
Hoe heb je aan vrienden en familie verteld dat je homo bent?
“In juni 2017 ben ik op school uit de kast gekomen. Ik heb er eerst over gepraat met mijn leerkracht Nederlands, die eigenlijk altijd al mijn vertrouwenspersoon was. Ik vertelde haar dat ik op mannen val, maar dat ik niet goed wist hoe ik dat moest zeggen aan anderen. Zij antwoordde ‘Probeer er uw eigen draai een beetje aan te geven’ en dat heb ik gedaan. Ik heb in mijn klas een liedje afgespeeld, de Coming Out-song van op Youtube, en dan verteld dat ik op mannen val. Dat is eigenlijk heel goed onthaald geweest in de klas.
Aan mijn familie heb ik het een tijdje later verteld en dat was iets moeilijker. Tijdens onze vakantie in Spanje heb ik het aan mijn ouders verteld, maar zo’n familievakantie bleek niet het juiste moment om dat op tafel te gooien. Zij hadden dat totaal niet zien aankomen, terwijl mijn vrienden dat van ver hadden zien aankomen. Ik denk dat mijn ouders heel veel schrik hadden voor reacties van andere mensen en dat snap ik ook wel.”
Op eigen benen
Wat heeft het bij je teweeggebracht dat je familie het in het begin niet accepteerde?
“Ik vond dat heel moeilijk omdat je wilt dat je familie volledig achter je staat. Zeker omdat je ouders dan zo negatief durven kijken naar je of dingen durven zeggen als ‘Kan je dat wel zijn? En mag je dat wel?’ Je wilt toch heel hard die steun van je ouders en die bevestiging van ‘Je bent goed bezig, je bent wie je bent, en we zijn daar trots op’. Dus dat is heel zwaar geweest voor mij.”
Je woont nu ook niet meer bij hen, hoe komt dat?
“Eind augustus vorig jaar heb ik besloten om thuis weg te gaan. Ik voelde me de laatste tijd niet echt meer op mijn gemak thuis omdat mijn ouders en ik veel ruzie hadden. Dat ging ook over heel stomme dingen. Zowel mijn ouders als ik hebben dingen gezegd die niet helemaal oké zijn. Het kwam dus ergens van beide kanten. Ik voelde mij in het algemeen niet geaccepteerd zoals ik ben, mijn geaardheid lag daar volgens mij een beetje naast. Zo ben ik bijvoorbeeld ook beginnen experimenten met make-up, wat voor mij een creatieve uitlaatklep is.
Maar ik heb bijvoorbeeld ook een paar hakken gekocht om zelfs overdag op rond te lopen. Toen mijn ouders die in mijn kast vonden, was dat heel moeilijk voor hen. Eerst heb ik nog gezegd dat ze van een vriendin waren, maar uiteindelijk heb ik toch moeten zeggen dat ze van mij zijn.”
Ik voelde mij thuis niet geaccepteerd voor wie ik ben.
Waar woon je nu?
“Ik ben verhuisd naar mijn kot in Leuven omdat ik hier studeer voor leraar lager onderwijs. Ik heb ook werk gezocht en dat in combinatie met school en zelfstandig leven was in het begin wat sukkelen. Nu gaat dat al veel beter. Het was een heel grote stap, want je komt van een thuis waar ’s avonds het eten op tafel staat en nu moet je zelf koken en het huishouden doen. Ik ben wel blij dat ik het gedaan heb, want ik heb nu heel veel geleerd om later volledig zelfstandig te zijn.”
Hoe is de relatie met je ouders nu?
“Er is weer een beetje contact, we chatten nu vooral veel. Doordat je nu de hele tijd binnen zit, heb je al meer de neiging om een berichtje te sturen. Dankzij Mister Gay Belgium denk ik dat ze ook zien dat ik eigenlijk toch vrij goed geaccepteerd word. Ik krijg via sociale media heel veel positieve berichten van mensen die zeggen dat ik goed bezig ben en dat zien mijn ouders natuurlijk ook. Dus zij zien nu dat ze zich minder zorgen moeten maken. Ze reageerden ook positief op mijn deelname. Toen ik het aan mijn mama liet weten, stuurde ze dat ik goed bezig ben. Ik hoop dat mijn ouders komen kijken naar de finale en dat ze op die manier laten zien dat ze er voor me zijn.”
Ik hoop dat mijn ouders komen kijken naar de finale en dat ze op die manier laten zien dat ze er voor me zijn.
Mister Gay Belgium
Wat heeft er toe geleid dat je meedoet aan Mister Gay Belgium 2020?
“Dat zijn heel veel dingen, denk ik. Dankzij Mister Gay Belgium ben ik ook uit de kast durven komen. Toen Jaimie Deblieck in 2017 Mister Gay Belgium is geworden, is dat op VTM Nieuws verschenen. Ik zag de toen 18-jarige Jamie Deblieck op tv en ik zat daar als 17-jarige jongen. Ik dacht: ‘Amai, die is 18 en die staat zo sterk in zijn schoenen om zijn verhaal zo naar buiten te brengen.’ Ik was verbaasd dat mensen daar zo enthousiast over waren. Op dat moment was ik zo bang door hoe ik me toen voelde, maar door Jamie Deblieck en Mister Gay Belgium heb ik toen die knop omgedraaid. Een paar dagen later heb ik het dan in mijn klas verteld.
Vanaf toen heb ik Mister Gay Belgium ook altijd gevolgd. Eind 2019 begon dan de zoektocht voor de nieuwe Mister en toen heb ik de stap gezet om zelf deel te nemen. Vooral omdat ik leerkracht in opleiding ben, wil ik er ook voor zorgen dat niemand zich zo opgesloten moet voelen. Dat niemand zich moet verstoppen voor wie hij of zij is, omdat ik weet hoe het voelt om gepest te worden.”
Wanneer werd je dan gepest?
“Ik ben op de lagere school gepest omdat ik zwaarlijvig was, waardoor ik heel hard ben beginnen diëten. Zelfs tot op het punt dat ik een eetstoornis ontwikkeld heb uit angst om weer gepest te worden in het middelbaar. Opeens was ik in het middelbaar niet meer die kleine, chubby jongen, maar wel een grote en smalle jongen. Ik wist niet goed wat doen met mijn lichaam en hoe te bewegen. Dat kwam dan volgens sommige medeleerlingen, zoals zij het zeiden, vrij ‘verwijfd’ over. Dus dan was het niet meer ‘Je bent dik’, maar ‘Je bent een homo’. Op dat moment, van het eerste tot het vijfde middelbaar ongeveer, kwam dat heel hard aan. Ik denk dat ik eigenlijk altijd al wel doorhad dat ik homo was, maar dat ik het niet aan mezelf wilde toegeven uit angst voor nog meer gepest te worden. Terwijl het op school uiteindelijk wel goed ontvangen werd.”
En die ervaringen koppel je nu aan je campagne?
“Ja, mijn campagne gaat over diversiteit en diversifiëring in het onderwijs en over kindverstoting. Vooral op onderwijs kan ik heel veel inzetten, omdat ik zelf dus leerkracht in opleiding ben. Normaal gezien was ik van plan om naar verschillende lagere en middelbare scholen te gaan om daar workshops te geven aan de leerlingen. Ik zou dan eerst mijn verhaal brengen en dan een gesprek met hen aanknopen. ‘Kennen jullie iemand die ook in de LGBTQI+-wereld zit?’, ‘Wat zijn je reacties daarop?’, ‘Ken je heel goede of net slechte verhalen hierover?’ Daarna zou ik dan via een soort debat hun blik op homoseksualiteit maar bijvoorbeeld ook op transgender personen proberen bijstellen als dat nodig is. Vorige jaren was er bijvoorbeeld iemand die ook zo’n campagne heeft gedaan en toen dachten enkele leerlingen dat homoseksualiteit besmettelijk is via bloed. Ze dachten dat dat de reden is waarom homoseksuelen geen bloed mogen geven. Zoiets zou ik dan bijvoorbeeld willen aankaarten. Als leerlingen en mensen in het algemeen tegen homo’s zijn, is dat vaak uit onwetendheid.”
Als leerlingen en mensen in het algemeen tegen homo’s zijn, is dat vaak uit onwetendheid.
Hoe pak je die campagne nu aan met de coronacrisis?
“Ik ben nu begonnen met een online campagne en heb ondertussen al twee video’s gemaakt. Mijn laatste video heb ik doorgestuurd naar een veertigtal middelbare scholen in Vlaanderen. Ik heb hen gevraagd om dit filmpje te posten op hun sociale media en het naar hun leerlingen te sturen. In die video leg ik uit dat als iemand met vragen zit of gewoon eens wil babbelen, die persoon mij altijd mag sturen. Ik wil er nu vooral zijn, omdat ik weet dat vakanties heel moeilijk kunnen zijn. Je zit heel de tijd thuis, leeft dicht op elkaar en hebt meer tijd om na te denken. Dus ik weet dat er nu 15- en 16-jarige jongens en meisjes in de knoop liggen met zichzelf en denken van ‘Wie wil ik zijn en wie ben ik juist en wat betekent dat homo, lesbisch, transgender, of biseksueel zijn?’ Daarom wil ik er op die manier voor hen zijn, ook al is het digitaal en niet face to face.”
“Jezelf zijn is de prioriteit”
Wat hoop je nog te bereiken met je deelname aan Mister Gay Belgium?
“Ik hoop vooral op nog meer acceptatie en, dan specifiek op mijn onderwerp gericht, dat jongeren zichzelf kunnen zijn, zowel op school als thuis. Ook wil ik dat leerkrachten zichzelf kunnen zijn in de klas. Er zijn scholen waar homo zijn nog altijd niet volledig geaccepteerd wordt, waar homoseksuele leerkrachten bijvoorbeeld opmerkingen krijgen van ouders of van de directie niet voor hun geaardheid mogen uitkomen tegenover leerlingen.. Ik word daar echt verdrietig van, al heb ik het zelf gelukkig nog niet meegemaakt.
Het onderwijs is een enorm krachtig middel om een bepaalde blik en visie mee te geven aan kinderen. Zij zijn onze toekomst. Dus als je homoseksuele leerkrachten zo behandelt, dan geef je dat signaal ook aan die kinderen. Je moet kinderen net confronteren met het feit dat dat wel oké is. Ik ben meester Joren en ja ik ben homo, maar ik ben nog zoveel andere dingen. Ik ben muzikant en ik geef heel graag les. Dat probeer ik ook vooral via mijn campagne en Mister Gay Belgium duidelijk te maken. We zijn niet alleen het vakje ‘homo’, wij zijn ook zoveel andere dingen. Dat hokjesdenken wil ik tegengaan. Daarom ook die hakken. Ik wil wegstappen van die binaire rollen en non-binary laten omarmen.”
We zijn niet alleen het vakje homo, wij zijn ook zoveel andere dingen. Dat hokjesdenken wil ik tegengaan.
En je hebt ook een slogan?
“Inderdaad, mijn campagneslogan is “Jezelf zijn is de prioriteit”. Dat is heel hard gespiegeld op mezelf. Ik moet dat soms nog tegen mezelf zeggen. Ik vind het heel belangrijk om mezelf te zijn omdat je jezelf niet voor altijd kan blijven verstoppen. Ik heb dat heel lang gedaan en dat vreet echt aan je. Het is als een doosje dat je heel ver weg wilt gooien, maar waar een elastiekje aan hangt waardoor het steeds harder en harder terugkomt. Tot je het accepteert en het doosje openmaakt, hoe kleurrijk het ook is. Ik ben heel blij dat ik het uiteindelijk opengemaakt heb en ben daar nu ook heel trots op. Daarom ben ik ook zo open over homo zijn en over make-up en hakken dragen. Ik vind het heel belangrijk dat mensen dat zien. Ik ben wie ik ben en daar ben ik trots op. Voor mij is mezelf zijn een prioriteit en ik vind dat dat bij iedereen zo moet zijn.”
Artikel geschreven door Dorien Vanmeldert, masterstudente journalistiek aan de KU Leuven.
Eigen verslaggeving