Wat was je rol tijdens Film Fest Gent?
“Ik was dit jaar uitgenodigd als jurylid, wat ik als een grote eer beschouw. Het was wel een druk schema, omdat de juryleden natuurlijk enorm veel films te zien krijgen. Het is overigens al de derde keer dat ik Gent bezoek. Tijdens een van mijn vorige bezoeken was ik hier met de Israëlische acteur Lior Ashkenazi. We hebben hier toen ook genoten van het uitgaansleven.”

The Bar Mitzvah

Je hebt zelf een nieuw project op de agenda staan. Wat kun je daar al over vertellen?
“Ik werk aan de webserie ‘The Bar Mitzvah’. Dat is een gloednieuwe format voor het nieuwe streaming-platform Blackpills. De serie gaat over twee joodse-Amerikaanse mannen die samen een zoon hebben. Voor zijn bar mitswa hebben zij een reis naar Israël gepland, en op die reis gebeurt er een en ander. De serie is eerder licht en humoristisch dan gevuld met zware thema’s en problematieken. Ik probeer de zaken er wat om te keren. Zo is de zoon van de twee mannen hetero en zal hij naar hen toe hierover uit de kast moeten komen. Een beetje de wereld op zijn kop dus. Verder kan ik nog niet zoveel zeggen over dit nieuwe project. Het is leuk en energiek, maar nog niemand heeft het gezien. We moeten het er volgend jaar nog eens over hebben als iedereen het heeft gezien.

Normaal raak je met je films nogal zware thema’s aan. Dit wordt wellicht je eerste werk waarbij we ook geen mannen in uniform zullen zien.
“Mijn laatste film ‘Cupcakes’ was ook al iets lichter, meer een musical, maar het klopt dat ik normaal de zware thema’s en taboes niet schuw. Ik hou van de frictie tussen het beeld van de harde, ruwe machoman die in Israël een lange tijd werd vooropgesteld, en mannen vandaag. Deze machomannen hadden zeker een plek in de zware tijden die we als land achter de rug hebben. Onze mannen waren hard en wisten hun emoties weg te cijferen. Ze zijn onze vaders en grootvaders, en velen onder hen verwachten van ons dat wij net zo zouden worden. Als homoseksuele man heb ik hier zelf een innerlijke strijd over gevoerd, en velen met mij. Enerzijds wil je natuurlijk graag voldoen aan het toekomstperspectief dat je familie en de samenleving voor jou hebben bedacht, anderzijds is er iets in je dat dit pertinent weigert.”

Ondanks de interne strijd met de ouderwetse machomannen, zijn deze mannen in jouw films juist vaak wel sympathieke types. Je portretteert hen totaal niet als extreem vijandig of iets dergelijks.
“Dat is ook nooit mijn bedoeling geweest. Ik probeer wederzijds begrip te creëren. Deze mannen stoppen hun emoties vaak enorm ver weg en vinden dat zichtbare emoties niet horen bij het man-zijn. In mijn films wil ik hen enigszins openbreken, zodat ze leren dat het niet verplicht is, en dat je uiteindelijk dingen zult moeten verwerken. De homoseksuele mannen in mijn films maken dat voor hen soms gemakkelijk, doordat zij opener zijn of juist wél over emoties durven praten. Het wederzijdse begrip vindt vaak plaats via kleine dingen, die later kunnen uitgroeien tot iets groters.”

Clash in het leger

Alle Israëli’s zijn verplicht een aantal jaren dienstplicht te vervullen. Zorgt dit voor een zekere clash?
“Ja, zeker in mijn tijd. Toen ik de film ‘Yossi & Jagger’ maakte, was homoseksualiteit in het leger nog een enorm taboe. We vroegen het leger of ze mee wilden werken aan de film, maar ze weigerden. Alle uniforms en accessoires waren uiteindelijk van de acteurs en crew zélf.”

“Als homoseksuele man word je verplicht om een aantal jaren van je leven door te brengen in een enorm harde, mannelijke wereld. Die confrontatie resulteert soms in een clash. Er valt ook iets te zeggen voor deze geforceerde samenkomst, namelijk dat ze ook daadwerkelijk gebeurt. We kunnen er niet voor weglopen, ook al zouden we dat vaak graag willen. Daardoor moeten we er op de een of andere manier met elkaar uitkomen. ‘Yossi & Jagger’ ging over twee mannen die tijdens hun dienstplicht verliefd op elkaar worden. Na de release kwam er enorm veel kritiek op mijn film. Er werd een nationaal debat gevoerd, maar de boventoon was uiteindelijk wel dat mensen ontroerd waren door de liefde en het persoonlijke verhaal.”

“Vijftien jaar later durf ik zeggen dat we enorme stappen vooruit hebben gezet en ben ik trots dat ik daar mijn bijdrage aan heb kunnen leveren. ‘Yossi & Jagger’ wordt tegenwoordig door het leger getoond op hun georganiseerde culturele samenkomsten. Ze hebben me zélf aangeboden om samen te werken aan mijn latere films. We staan zelfs zover dat er in het leger absoluut geen problemen meer bestaan zijn rond homoseksualiteit. Het is zelfs een plek geworden waar jongens en meisjes uit conservatieve plaatsen in Israël naartoe gaan om uit de kast te kunnen komen. Het is jammer dat de dienstplicht er nog moet zijn, maar op vlak van aanvaarding van homoseksualiteit is er een enorme verbetering.”

Je slaagt erin taboes te doorbreken. Wat kunnen filmmakers van jouw aanpak leren?
“Als je een (maatschappelijk) probleem wil aanpakken of er begrip voor wil kweken, is het gemakkelijker wanneer het gaat over iets dat dicht bij jezelf ligt. Zo kun je bestaande nuances goed verwerken in het totaalbeeld. Ik denk dat het goed is om te focussen op individuele relaties en belevingen die passen in de problematiek die je wil behandelen. Als het gaat om de acceptatie van homoseksualiteit, heb ik altijd geprobeerd om op de persoonlijke verhalen te focussen door beide kanten te belichten en niemand zwart te maken. Dat bevordert de toenadering.”

Invloed van religie

Alhoewel veel mensen Israël associëren met religie lijkt hiervoor geen grote rol weggelegd in jouw films. Waarom?
“In mijn films is er natuurlijk altijd het kader van de joodse cultuur, veel meer dan een religieus kader. Israël heeft een zeer eigen cultuur en geschiedenis. Sociale druk en conservatieve houdingen spelen daarin soms een rol. Bijvoorbeeld ‘The Bubble’ speelt zich af in Tel Aviv, een stad die te vergelijken is met andere Westerse grootsteden. Religie speelt daar maar een kleine rol.”

“In mijn nieuwe reeks ‘The Bar Mitzvah’ heeft religie wel een lichte invloed. Een joodse familie gaat naar Israël om hun kind een bar mitswa te laten meemaken. Ze zijn wel Joods, maar ook twee homoseksuele mannen met een zoon. De serie gaat meer over de familie, de banden, en bevat veel humor. Niet eens specifiek mijn humor! Mijn partner heeft het scenario geschreven, samen met een bekende Israëlische comedian. En ik regisseer de serie.”

Voel je de behoefte om ooit een film te maken over een religieus onderwerp?
“Ik heb wel eens overwogen om een film of serie te maken over een zeer bekende rabbijn in Israël. Mijn eigen vader was ook een rabbijn. Het onderwerp ligt mij dus vrij nauw aan het hart. Deze bekende rabbijn en leider met elf kinderen was ook een groot schrijver en poëet. Dus had hij veel aanzien. Sommigen zagen hem bijna als een profeet. Plots werd hij aangeklaagd voor seksuele intimidatie en de hele bevolking was in shock. Leden van de overheid waren in shock, bekende Israëli’s waren in shock. Het was een enorm schandaal. Mij lijkt dat een enorm interessant verhaal met een conflict en mogelijkheden. Het zou interessant zijn om daar een script over te schrijven waarin ook het religieuze aspect aan bod komt, los van het schokkende verhaal.”

Hoeveel van je eigen ervaringen zijn terug te vinden in jouw werk?
“Wat aan bod komt is het opgroeien als homoseksueel en het conflict tussen wie ik was, hoe de mannen om mij heen waren, en hoe de cultuur was. Daarnaast gaat mijn werk over de man die ik moest worden: macho, sterk, stoer en hetero. Dat was niet eens een vraag. Dat was gewoon duidelijk, zo moest ik ook zijn.
Dat conflict zal je vaak terugzien in mijn werk: de twee verschillende mannen die er met elkaar uit moeten komen. Toen ik opgroeide in Israël bestond het woord ‘homoseksueel’ zelfs niet, zelfs niet als scheldwoord. Er bestond geen woord voor. Homoseksuelen bestonden misschien in de VS of in Nederland, maar niet in mijn land. Dat kwam daar gewoon niet voor. Dus hadden we er ook geen woord voor nodig. Als je er op jongere leeftijd achter komt dat je homoseksueel bent, zorgt dat voor enorm veel drama en conflict. Wie je bent, wordt dan enorm moeilijk te verzoenen met wie de samenleving en je ouders verwachten dat je bent of wordt.”