Scenarioschrijver Dahvi Waller is geen onbekende in het landschap van de televisieprijzen. In 2011 won ze zowel een Emmy als een Writers Guild of America Award voor haar schrijfwerk voor Mad Men (2007-2015), en ook haar bijdrage voor het geprezen Halt and Catch Fire (2014-2017) en alom bekende Desperate Housewives (2004-2012) gingen niet onopgemerkt voorbij. Enter bekroonde producer Stacey Sher met het concept van Mrs. America (2020) op een dienblad: een zogenaamde ‘limited series’ met slechts één seizoen over de waargebeurde strijd in de jaren 70 tussen de feministische en conservatieve vrouwen over de invoering van de ERA (Equal Rights Amendment) in de grondwet van de Verenigde Staten. Dit ERA zou voor eens en altijd de gelijkwaardigheid tussen vrouwen en mannen verankeren in de wet en discriminatie op basis van geslacht strafbaar maken.

Mrs. America kan bij momenten een uitdaging zijn voor wie niet vertrouwd is met het politieke en wetgevende systeem van de Verenigde Staten. De afleveringen vliegen van democratische conventie naar stemmingsronde, via onderlinge compromissen, en terug, voor je goed en wel beseft wat deze keer exact het strijdobject was. Maar niet getreurd: de generaals en kolonels die het leger aanvoeren zijn minstens zo interessant als de veldslagen zelf. 

"Belangen LGBT+-gemeenschap komen meermaals ter sprake

In het ene kamp vinden we onder andere de feministische iconen Gloria Steinem, Bella Abzug, Betty Friedan, Jill Ruckelshaus en Shirley Chisholm terug, respectievelijk vertolkt door Rose Byrne, Margo Martindale, Tracey Ullman, Elizabeth Banks en Uzo Aduba (Orange is the New Black). Het kleurrijke ensemble in de werkelijkheid werd door de combinatie van bovenstaande actrices perfect gecast. Aduba vertegenwoordigt de eerste zwarte vrouw in het Amerikaanse Congres, die in 1972 zelfs een realistische gooi naar het presidentschap deed. Een fantastische Ullman kruipt in de huid van de schrijfster van de feministische openbaring ‘The Feminine Mystique’ (1963), die haar homofobie niet onder stoelen of banken stak en geen link zag tussen het opkomen voor vrouwenrechten en het opkomen voor LGBTQ+-rechten. De Democratische en Republikeinse partijen werden respectievelijk door Martindale en Banks vertolkt, wiens sterke samenwerking de zelden geziene harmonie tussen beide partijen belichaamde.

Dat dit kamp uiterst divers was, is duidelijk, wat automatisch resulteerde in hun inclusie van queer vrouwen. Zo wordt in ‘Mrs. America’ onder andere het verhaal van advocate Brenda Feigen, gespeeld door Ari Graynor, uitgelicht. Zij ondersteunt samen met haar echtgenoot de feministen op moreel en juridisch vlak, maar verkent ook haar biseksualiteit op basis van een affaire met een andere vrouw. De belangen van de LGBTQ+-gemeenschap komen meer dan eens ter sprake en tijdens een samenkomst van het National Organization for Women wordt de seksuele vrijheid van vrouwen expliciet opgenomen in hun programma. Deze evolutie kwam er ondanks het ongenoegen van voorzitster Betty Friedan, die de queer vrouwen de notoire noemer “lavender menace” gaf.

Het is echter het andere kamp dat door de makers van de serie de grootste starpower toebedeeld werd. De enige echte Phyllis Schlafly, beroemd en berucht voor haar conservatieve strijd tegen gelijke rechten voor vrouwen, wordt namelijk vormgegeven door de goddelijke Cate Blanchett in haar zoveelste glansrol. Zelfs Blanchett’s moeder stelde haar toezegging voor dit personage in vraag, niet in het minst omdat Blanchett zelf een feministe in hart en nieren is. Zowel Blanchett als de makers, die Schlafly in het middelpunt van de serie gezet hebben, verklaarden echter dat je de achtergrond en de drijfveer van vrouwen als Schlafly moet kennen en begrijpen voordat je hen kan beoordelen. Daarmee wilden ze allesbehalve haar pro-discriminatie oorlog goedpraten, maar na het bekijken van ‘Mrs. America’ is het inderdaad moeilijk om geen begrip én bewondering te hebben voor het vernuft, de passie en de contradictorische vrijgevochtenheid waarmee Schlafly haar doelen bereikte. Zonder spoilers: het laatste shot van de laatste aflevering is een pijnlijke, nazinderende samenvatting van de wereld waarin deze vrouwen, en vooral Schlafly, zich bevonden. De existentiële vragen van de programmamakers zijn duidelijk: wat bereik je met het graven van je eigen graf en hoeveel is er veranderd sinds 1980?

Emmy-nominaties

Met maar liefst tien Emmy-nominaties kan ‘Mrs. America’ onmogelijk met lege handen naar huis gaan na de uitreiking van 20 september. Om te beginnen is het production design van de serie onfeilbaar. Blanchett schittert, soms letterlijk, op het podium met haar smetteloze outfits, de sets lijken recht uit een teletijdmachine te komen en de muziek en het kleurenpalet zijn de saus die het vijfsterrengerecht afmaken. Gooi daar de berg perfect gecaste en feilloos acterende actrices bovenop en ‘Mrs. America’ zal zelfs de minst geëngageerde kijker bekoren. De geschiedenisles krijgen we er gratis bij, want de serie blijkt ook nog eens vrij accuraat te zijn met betrekking tot de gebeurtenissen en gesprekken die plaatsgevonden hebben. Jawel, de zoon van Schlafly is wel degelijk en openlijk homo en volgens hen beide heeft dat nooit in de weg gestaan van hun goede relatie.

SPOILER: Het ERA werd door de nodige 38 staten pas goedgekeurd in januari 2020