“We only have one life, and we have to live it for ourselves. No one should be forced to live in a gender that doesn't correspond with their gender identity in order to please others.”

Het boek is opgedragen aan Chrissi L. Bentley, de oprichtster van de Tumblr blog Trans Teen Survival Guide die in april dit jaar overleed ten gevolge van suïcide.

Onderwerpen en voorbeelden

Niet enkel topics zoals dysforie, hormoontherapie en medische ingrepen, maar ook issues zoals jezelf zijn en daten komen aan bod. De auteurs slagen erin serieuze onderwerpen op een luchtige en toegankelijke manier te brengen. De diverse illustraties en getuigenissen uit de gemeenschap helpen hierbij om alles een beetje concreter te houden en minder zwaar te maken. Dat trans* jongeren zelf aan het woord komen, is één van de grootste sterktes van het boek.

Een grote focus ligt op zelfzorg, en doorheen het boek komt het advies om de trans* gemeenschap op te zoeken, steeds terug. Dit is ontzettend belangrijk, vooral voor jonge mensen, om te weten dat je er niet alleen voor staat, om te kunnen babbelen met mensen die dezelfde ervaringen hebben. De vele persoonlijke verhalen doorheen het boek, brengen die gemeenschap al meteen een stuk dichter bij de lezer.

Feiten en diepgang

Wat ik soms wel een beetje mis, is diepgang. Bepaalde zaken worden heel vlug aangekaart, maar er wordt niet dieper op ingegaan. Zoals bijvoorbeeld wanneer de auteurs aanhalen dat er over de hele wereld en doorheen de hele menselijke geschiedenis culturen zijn geweest met diverse ideeën aangaande gender en genderidentiteit. Hier een paar paragrafen aan wijden met een aantal concrete voorbeelden, zou zoekende jongeren ook de tools en de juiste kernwoorden hebben gegeven om verder te zoeken.

De focus van het boek ligt heel sterk op de individuele beleving. De politieke en maatschappelijke context worden zelden aangekaart, en hoewel ik veronderstel dat dit te maken heeft met het jonge doelpubliek, had ik toch graag meer uitwerking van intersectionaliteit gezien, wat meer erkenning van de impact van verschillende issues op elkaar. De illustraties zijn wel divers, en tonen een wijde waaier aan lichamen en mensen, en de auteurs geven ook aan dat elke beleving anders is, maar het blijft bij korte en vaak indirecte indicaties zoals het aangeven dat niet iedereen het nodige geld heeft, of dat dik zijn niet gelijk staat aan ongezond zijn, en dat de pubertijd voor intersekse personen anders kan zijn.

Het zou echter goed zijn om meer aan te geven welke factoren op welke manieren een impact hebben op die beleving, zoals sociale positie, racisme, beperkingen, lichaamstype... Het is bijvoorbeeld een ontzettend bevoorrechte positie als je kan zeggen dat een alternatief voor vermannelijkende ingrepen erin bestaat gedurende een viertal weken naar de fitness te gaan om zo een V-vormig bovenlichaam te bekomen met gewichtheffen en cardio. Dat gaat compleet voorbij aan de realiteit voor de meerderheid van de mensen. Als het echt zo makkelijk was, zou niemand kiezen voor die dure en ingrijpende operaties.

Een aanrader

Het boek bevat een handige inhoudstafel, met korte en overzichtelijke hoofdstukken, die je helpen meteen naar die informatie te gaan die je wil, ideaal voor de ongeduldigere medemens. Daarnaast is er een glossarium met toelichting van specifieke termen voor wie minder met de thematiek vertrouwd is. Tot slot zijn de vele doorverwijzingen naar diverse organisaties (overwegend in de UK), mensen die je kan volgen op de sociale media, specifieke hashtags, etc. een niet te onderschatten meerwaarde.

Trans Teen Survival Guide is een must-have voor jongeren die hun genderidentiteit verkennen, hun familie en vrienden, èn voor bibliotheken om dit werk toegankelijk te maken. Het werk dat mensen als Owl, Fox Fisher, en Chrissi L. Bentley doen en deden, is van onnoemelijk grote waarde voor de trans* gemeenschap.

Wie na het lezen van dit stuk nood heeft aan een goed gesprek kan steeds contact opnemen Lumi (de nieuwe naam van de Holebifoon) via www.lumi.be of 0800 99 533.

Het boek is verkrijgbaar bij Kartonnen Dozen.