Later ontkende het bedrijf achter 'Sesamstraat' wel de feiten met het argument dat het gewoon handpoppen met menselijke karaktertrekken zijn. Dat is ergens wel logisch, want who cares wat voor een relatie Bert en Ernie hebben? Toegegeven, geen peuter stond daar ooit bij stil, ik dus ook niet.

Maar hoe zit het bij ons? Homoseksuele handpoppen zal ik waarschijnlijk niet meteen vinden in ons (kinder)medialandschap, maar ik wil wel weten hoe het gesteld is op vlak van rolmodellen voor onze huidige jeugd. Daarom vroeg ik aan de programmamakers van onze kinder- en jeugdmedia hoe zij LGBT+ rolmodellen voorstellen en diversiteit in hun shows verwerken.

Prinsesje en Superman

“In mijn ervaring is er steeds meer en meer aandacht voor LGBT+ personages en verhaallijnen in jeugdreeksen”, vertelt Tom Vermeyen, ex-medewerker bij Studio 100. “Een goed voorbeeld is 'Ghost Rockers', een jeugdserie die we voor Ketnet hebben gemaakt. Daarin spelen Wout Verstappen en Michiel Demeyer een homokoppel en geen enkel personage in de serie maakt daar een probleem van, ze waren er zelfs heel positief over.”

Zodra Mega Mindy bijvoorbeeld smacht naar agente Ella in plaats van agent Toby denk ik dat we er ongeveer zijn - Tom Vermeyen (ex-Studio 100)

Scenaristen hebben tegenwoordig een reflex om zo veel mogelijk thema’s te verwerken in tv-programma’s. “Het is ook zeker belangrijk dat we clichés vermijden als we nieuwe series ontwikkelen. Een lesbienne in houthakkershemd zie ik nog te vaak terugkomen”, verduidelijkt hij. Is er buiten die clichés dan geen probleem?

“Er is uiteraard nog werk aan de winkel. Zo kunnen zenders zeker een belangrijke rol spelen door LGBT+ personages  eens in de hoofdrol te zetten. Zodra 'Mega Mindy' bijvoorbeeld smacht naar agente Ella in plaats van agent Toby denk ik dat we er ongeveer zijn”, concludeert Vermeyen.

Ook K3 draagt hier een steentje bij  in het Studio 100 verhaal. Al twee jaar geleden intussen brachten ze een single uit genaamd 'Prinsesje en Superman'. ‘Soms houden prinsesjes van prinsesjes en een meisje mag ook eens  superman zijn’, zo luidt de tekst. Kortom, bij Studio 100 mag iedereen zijn wie hij of zij is.

Regenboogkleurige toekomst

Al jaar en dag is Ketnet er  voor  elk kind. In hun producties wordt niets uitgesloten en wordt er nooit in hokjes gedacht. Maarten Janssen, netmanager van Ketnet, heeft dat altijd als normaal beschouwd: “We willen met Ketnet alles bespreekbaar maken. Neem nu bijvoorbeeld Karolien Debecker en Kobe Van Herwegen. Zij zijn allebei Ketnet-wrapper geweest. Hun holebiseksualiteit is nooit weggestoken maar is ook nooit actief aan bod gekomen. We willen kinderen onder meer klaarstomen voor de puberteit door bijvoorbeeld in 'De Dokter Bea Show' al te praten over seksualiteit, met daarin ook het thema ‘holebi’s’.” 

“Bij Ketnet ben je nooit alleen in een situatie”, zegt Janssen overtuigd. “Zo introduceerden we in de reeks '4eVeR' een personage met een mama en een plusmama. De reacties daarop waren over de hele lijn positief. De aflevering van Dokter Bea over holebiseksualiteit heeft wel uit een bepaalde hoek kritiek gekregen. Voor die mensen is het nog altijd niet wetenschappelijk bewezen dat holebiseksualiteit normaal is en  geen ziekte. Wij antwoorden daar dan professioneel op: we hebben die aflevering in overleg met Sensoa (het Vlaams expertisecentrum voor seksuele gezondheid, red.) gemaakt.” 

Kinderen hebben altijd een brede blik op zulke zaken, en wij willen dat zo lang mogelijk zo houden. Iedereen kan er maar baat bij hebben dat ze ook op latere leeftijd open-minded blijven - Maarten Janssen (Ketnet)

Volgens Janssen kan het zeker geen kwaad om kinderen met  die  thema’s in contact te brengen: “Een kind denkt daar ook helemaal anders over, zij zijn namelijk niet bevooroordeeld. Dat maakt het zo leuk om programma’s voor een jong publiek te maken. Kinderen hebben altijd een brede blik op zulke zaken en wij willen dat zo lang mogelijk zo houden. Iedereen kan er maar baat bij hebben dat ze ook op latere leeftijd open-minded blijven.”

Kinderen kunnen alvast uitkijken naar begin volgend jaar, wanneer onze nieuwe serie '#LikeMe' van start zal gaan. In die nieuwe fictiereeks wordt het leven van schoolgaande jongeren gecombineerd met musicalnummers van Vlaamse en Nederlandse oorsprong. “Daarin zal een  homokoppel  te  zien zijn, gespeeld door Sven De Ridder en Gunther Levi”, vertelt Janssen verder. Waarschijnlijk voor velen en zeker voor mij al een nieuwe guilty pleasure. Bij Ketnet ziet de toekomst er dus regenboogkleurig uit.

Gay romance op het strand

“Momenteel ligt de focus vooral op de aankoop en screening van series”, vertelt Kim Vandevenne, verantwoordelijke voor planning en strategie bij VTM Kids, de jongerenafdeling van Medialaan. “Ik vind het persoonlijk wel ontzettend belangrijk om onze doelgroep zo groot mogelijk te zien en iedereen aan te spreken. Dat doe je door te voldoen aan diversiteit en ook personages met verschillende etniciteiten in programma’s te verwerken.”

“Tegenwoordig spelen LGBT+ thema’s steeds meer op onze vloer, dus staan we er zeker voor open in de toekomst. We zullen echter nooit thema’s integreren in programma’s omdat wij of anderen vinden dat het nodig is, maar we zullen dat vooral doen als de serie zich daartoe leent. Je mag het zeker en vast niet gaan uitbuiten.”

Deze zomer kreeg 'VlogLab', een serie waarin kinderen en jongeren vlogs maken, een realityreeks als zusterprogramma onder de naam 'VlogLab Beach'. Een toffe, energieke groep jongeren trok naar onze Belgische kust om er tal van leuke avonturen te beleven en fratsen onder elkaar uit te halen. De serie haalt allerhande situaties aan die uit het leven van alledaagse jongeren gegrepen zijn. Zo ontstond er een romance tussen strandredder Leandro, gespeeld door Marco Rondas - bekend van de app TikTok - en een andere jongen.

Tegenwoordig spelen LGBT+ thema’s steeds meer op onze vloer, dus staan we er zeker voor open in de toekomst - Kim Vandevenne (VTM Kids)

“Er was vooraf een beetje gezonde stress, maar die viel al snel weg toen ik de persoon ontmoette die mijn vriendje speelde”, licht Rondas toe.  “Iedereen van het team deed er natuurlijk over, niemand maakte er een probleem van. Alles verliep vlot, en het was heel aangenaam om deel uit te maken van die opnames. De dag waarop de aflevering werd uitgezonden was ik bang voor eventuele negatieve reacties, maar dat was eigenlijk niet nodig. Er is ook helemaal niets mis met holebiseksualiteit dus ik heb de rol ook met volle overtuiging gespeeld.”

De toekomst

Tot mijn verbazing en opluchting merkte ik vooral dat er in ons medialandschap tegenwoordig redelijk wat aandacht wordt besteed aan diversiteit. Er is zeker nog plaats voor verbetering, maar we kunnen met een positieve ingesteldheid de toekomst tegemoet: jongeren moeten zich vandaag doorgaans geen zorgen maken dat ze zich niet zouden herkennen in hun vertrouwde kindernetten en jeugdseries - al moet ik daarbij wel toegeven dat ik mezelf ook niet uitgesloten voelde bij mijn favoriete jeugdseries van toen. Al had het kabinet van Dokter Bea, wat mij betreft, zeker een paar jaar eerder haar deuren mogen openen.

Çavaria Media Award

Ketnet won in 2018 de Çavaria Media Award naar aanleiding van hun geïntegreerde en niet-problematiserende aanpak van diversiteit doorheen hun programmatie. Met programma’s als 'De Dokter Bea Show' informeert de zender over seksuele diversiteit en genderdiversiteit op maat van kinderen en jongeren. Bovendien komen holebi- en transgenderthema’s als vanzelfsprekend aan bod. De positieve invloed die zij op die manier al twintig jaar hebben op de maatschappelijke evolutie in Vlaanderen is groot. In 1999 won het Ketnetprogramma 'W817' de zogenaamde Homofolieprijs omdat de reeks het LGBT+ thema aankaartte en met Steve een homopersonage op een niet-stereotiepe manier voorstelde.