Fernand Van Damme schrijft in De Morgen vol lof over Adam Rippon. "Nooit namen meer openlijk homoseksuele atleten deel. Hét icoon is de Amerikaanse kunstschaatser Adam Rippon, die Rihanna zingt op de piste en ernaast clasht met vicepresident Mike Pence."

 

De gespeelde, gedramatiseerde klaagzang van Rippon over condooms charmeert. De Olympische Spelen voorzien om de twee jaar karrenvrachten condooms voor de hitsige Olympiërs. Maar deze blijken geen logo of Olympisch kleurtje te hebben. "Ik ben niet kwaad, ik ben teleurgesteld", zegt Rippon. 

Afleiding

Dat herinnerde me aan iets wat de Belgische out kunstschaatser Jorik Hendrickx aan ZiZo vertelde kort voor de Olympische Winterspelen. "Adam Rippon schaatst op een meer gedurfde beat. Dat is leuk, maar om te bekoren moet alles dan wel heel erg juist zitten."

 

Hendrickx schaatst op een cover van 'Je suis malade' en het klassieke 'Concierto de Aranjuez'. Dat zijn veiligere keuzes. 

 

Ik herhaal Hendrickx' uitspraak. "Adam Rippon schaatst op een meer gedurfde beat. Dat is leuk, maar om te bekoren moet alles dan wel heel erg juist zitten."

 

Hij legt de vinger op de wonde: enkel wie steengoed is, kan zich deze frivoliteiten permitteren. 

School

Denk maar aan je schooltijd. Doe je het goed, mag je veel. Sporten, uitgaan, televisie kijken. Maar behaal je minder goede punten, krijg je verboden opgelegd: geen creatieve uitlaatkleppen, geen afleiding. En dat is natuurlijk goedbedoeld, maar of dat realistisch is?

 

Dat gevoel krijg ik hier nu ook. Rippon kan zich dit alleen maar permitteren omdat hij een kampioen is in zijn vak. Hij behield brons.

Vivons heureux, vivons caché(e)s

Een ander aspect is mentaliteit. Amerikanen koesteren kampioenen, in de ruime zin van het woord. De primus van de klas mag naar betere universiteiten en mag als valedictorian op het einde van het schooljaar een toespraak houden. Wie het goed doet op de arbeidsmarkt en veel geld verdient, wordt bewonderd. Sportkampioenen worden geroemd. Wie iets bijzonders is of doet, mag op de sofa bij de grote talkshowhosts als Ellen DeGeneres of Oprah Winfrey. 

 

In België moet je je gedeisd houden. Ben je rijk, etaleer je rijkdom niet. Ben je een sportkampioen, benadruk dan maar hoe normaal je toch nog wel bent. Het grootste compliment is dan wanneer mensen zeggen en schrijven over je dat je 'van gewone dingen houdt', zoals de stoofvlees van je oma. Daarmee scoor je. Koop je een flashy auto, krijg je de stempel 'aansteller'. 

 

"Vivons heureux, vivons caché(e)s" is een bekend Belgisch adagium. In cafépraat vertaalt zich dat als "is dat nu nodig?". In je plaatselijk dialect. 

Onder de radar

Daarom spraken Jorik Hendrickx en Sophie Vercruyssen in bedekte termen over hun coming-out. Jorik sprak voor het eerst in de media over zijn homoseksualiteit bij ZiZo, maar we noemden het geen coming-out. Bij Sophie deden we dat eerst wel, maar ze reageerde snel. "Mijn relatie is niet echt geheim geweest de afgelopen vijf jaar, een coming-out kan je dit dus niet noemen."

 

Nochtans, blijkt uit de vele reacties en interacties op het bericht dat het niet zo algemeen geweten was. Haar bericht op Instagram was voor velen wel een eyeopener. Ook een gespecialiseerde site als Outsports was niet op de hoogte. 

Competitief

Maar in het land van de grijze auto's kom je best niet boven het maaiveld uit. Competitief zijn, wordt niet gewaardeerd. Of zijn we het gedoe rond Linda De Win in 'De Slimste Mens Ter Wereld' vergeten? Een vrouw die wilt winnen? Ho maar! Doe normaal. Iemand die succesvol is, wordt in België vaak afgekraakt. 

 

Individuele Belgen kunnen best competitief zijn, maar als volk zijn we dat absoluut niet. En dat uit zich dan in weinig medailles, in weinig kampioenen.

 

Geen wonder dat Jorik Hendrickx, Sophie Vercruyssen en Kim Meylemans het sportieve boven het persoonlijke plaatsen. In de eerste plaats omdat dit bij hen als topsporters bijna gelijkloopt, sport is hun leven. Maar in de tweede plaats omdat ze zich sportief willen bewijzen. 

 

Falen ze en schonken ze te veel aandacht aan het extrasportieve, zullen ze daarop afgerekend worden. Dus nee, ik ben niet kwaad dat Jorik, Sophie en Kim niet meer out, loud and proud zijn, ik ben teleurgesteld. Zoals Rippon niet kwaad is dat de Olympische condooms heel gewoontjes zijn. 

Erkenning en herkenning

Ik ben teleurgesteld dat onze out Belgen zich het best voelen in die discretie. Want het zijn wij, waarde landgenoten, die de juiste omstandigheden kunnen creëren opdat iemand zich ten volle durft uiten en uitleven. Dat betreft zowel genderexpressie als seksuele identiteit, maar ook competitiviteit, rijkdom, talent…

 

Terug naar de sport. Waarom supporter je voor iemand? Omdat die de beste is? Als dat waar is, dan hebben enkel de allerbesten fans. Neen, we steunen sportlui omdat ze van ons zijn, de geografische link, of omdat we ze sympathiek vinden. 

 

Waarom vinden we iemand sympathiek? Omdat we diens verhaal (h)erkenbaar vinden. Dus ja, holebi's en transgenders zullen geneigd zijn te supporteren voor andere holebi's en transgenders. Omdat die dezelfde vlag meedragen. Niet (alleen) de landsvlag, maar ook de regenboogvlag.

Trots

Willen we meer Belgische LGBT-iconen? Dan moeten we de juiste omstandigheden creëren waarin iedereen zichzelf kan zijn en voordoen. Ongeacht seksuele identiteit, achtergrond, genderexpressie, achtergrond, rijkdom, talent. 

 

Kijk dus niet neer op wie uitbundig is, of dat nu door opvallende outfits, een dure auto, een sixpack, kennis en opvoeding of bekendheid is. Laat mensen trots zijn op wie en wat ze zijn en doen. 

 

Ook als dat een pronken is met een toekomst kindje, zoals Tom Daley en Dustin Lance Black, of een sixpack, of... een geslaagde make-over zoals Bo Van Spilbeeck of Caithlyn Jenner. 

Timothy Junes is vrijwilliger bij ZiZo. Hij woont in Antwerpen en werkt bij de spoorwegen.