Op Instagram durft Fleur zich vandaag in gewaagde lingerie te tonen met oogschaduw en haren die roze zijn geverfd, iets wat twee jaar geleden nog ondenkbaar was geweest. 

“Twee jaar geleden ben ik uit de kast gekomen bij mijn vrouw. Toen wist ik eigenlijk nog niet goed als wát. In het begin twijfelde ik vooral nog of ik al dan niet een hele transitie wou doorlopen, maar dat bleek toch niet helemaal te stroken met wat ik voelde.” 

“Mijn vrouw Sandra is na mijn coming-out met een hele zoektocht begonnen om woorden te kunnen plakken op mijn gevoelens. Na twee dagen zoeken op het internet kwamen we uit bij de term non-binair. Al identificeer ik me eigenlijk het liefste als mens. Als wat meer mensen dat zouden doen, zouden we al heel wat problemen de wereld uit helpen.”

ZIZO: Had je voor je coming-out het gevoel dat je je vaak moest censureren? 
Fleur: “Absoluut! Als persoon ben ik natuurlijk niet veranderd sinds mijn coming-out, maar mijn hele genderexpressie ziet er wel anders uit. Gewoon al kleding beginnen dragen die niet meer enkel van de mannenafdeling komt, zou twee jaar geleden onmogelijk zijn geweest. Openlijk twijfelen aan mijn geboortegeslacht al evenmin.” 

Je zegt dat je als persoon niet echt bent veranderd, maar je leven ziet er nu wel compleet anders uit. Twee jaar geleden was je nog godsdienstleerkracht.
“Ik was inderdaad twaalf jaar lang protestants-evangelische godsdienstleerkracht. Maar het blijft een levensbeschouwing waarbinnen bepaalde mensen niet akkoord gaan met de manier waarop ik mijn gender nu beleef. Het was voor mij niet meer mogelijk om die twee werelden met elkaar te rijmen.” 

“Nu heb ik een nieuwe job in Gent. Ik werk als fleet manager bij Partago, een burgercoöperatie voor elektrische deelauto’s, en daar heb ik nog nooit opmerkingen gekregen over mijn gender.” 

Je had als leerkracht nochtans heel wat jonge geesten kunnen verruimen. Vind je dat niet jammer?
“Ja, ik had daar inderdaad iets kunnen betekenen. Al moet ik daarbij zeggen dat het vak dat ik gaf voor tachtig procent gevolgd werd door leerlingen die bewust godsdienst in hun lessenpakket staken en die meestal thuis gelovig werden opgevoed. Zo’n publiek bijscholen is erg moeilijk, omdat ze vaak van thuis al hebben meegekregen dat mijn manier van leven niet oké is.”

Even terug naar je partner. Hoe ben je dat gesprek met haar aangegaan?
“Sandra had al wel even een vermoeden dat ik aan mijn gender twijfelde, maar ik heb dat zelf altijd ontkend. Toen ik uiteindelijk toch begon te praten, was ik vooral bang. Ik haalde me allemaal scenario’s voor de geest waarin Sandra me zou verlaten, al bleek dat uiteindelijk nergens voor nodig. Ze zei meteen dat ze me heel graag zou blijven zien ondanks alles.” 

“Dat betekent niet dat het altijd gemakkelijk is geweest. Want hoewel het nu altijd goed lijkt te gaan tussen ons, hebben we ook lang op een verschillend spoor gezeten. Zij zat nog op het beginpunt van dat aanvaardingsproces, terwijl ik al jarenlang bezig was met mijn coming-out aan mezelf. Toen ik uiteindelijk uit de kast kwam, wou ik als een pijl vooruitschieten, en heeft Sandra me wat moeten temperen. Maar op een jaar tijd had ze me al helemaal bijgebeend.” 

Hoe hebben jullie die kloof tussen elkaar weten te dichten? 
“Wat vooral hielp was nieuwe mensen leren kennen die met een soortgelijke situatie te maken kregen. Dan kan je vergelijken. Ook de communicatie onderling was erg belangrijk: erover blijven praten.” 

Sandra vertelde eerder in een interview met Vice dat het ook voor haar soms niet eenvoudig was om samen over straat te lopen. Zij was dan wel in het reine was met je nieuwe genderexpressie, maar de buitenwereld denkt er nog vaak anders over. 
“Dat is bij momenten inderdaad een strijdpunt geweest. Tijdens de Gentse Feesten van 2018 kwamen we samen buiten en merkte zij op dat de mensen me de hele tijd aan het aangapen waren. In haar ogen was ik vrij gematigd gekleed, maar voor de meeste mensen is dat al ongebruikelijk.”

“Ondertussen heb ik er minder problemen mee dat mensen kijken. Elke keer dat iemand me ziet lopen, hoop ik een zaadje te planten. Hoe meer ze mensen als ik zien, hoe sneller ze het hopelijk ook als normaal zien.” 

“Maar samen met Sandra weggaan is vooral niet eenvoudig omdat je alle verwachtingspatronen doorbreekt. Mensen denken vaak automatisch dat ik homo ben als ze mij op straat zien. Maar als ze mijn vrouw naast me zien lopen, zorgt dat bij velen voor een mindfuck van jewelste. En als mensen iets niet meteen begrijpen, leidt dat in sommige gevallen tot agressie. Ik heb mezelf bijvoorbeeld opnieuw moeten aanleren om hand in hand met Sandra over straat te lopen. Ik merkte dat ik dat onbewust uit de weg ging, omdat mensen alleen maar meer gingen kijken.” 

Zijn er dagen waarop je de deur niet uitgaat zoals je zou willen omdat je even niet met de mening van anderen te maken wil hebben? 
“Ik hou me al een pak minder in dan vroeger. Alleen als ik nieuwe kleding heb gekocht ben ik me er iets bewuster van dat ik in het oog van veel mensen anders ben. Maar ik sluit geen compromissen meer om buiten te komen.”

“Het was vooral een proces van zelfaanvaarding. Ik ben me comfortabeler gaan voelen met het feit dat ik non-binair ben. Ondanks al het nageroep en de blikken, zou ik niet meer willen teruggaan naar mijn leven voor mijn coming-out. De vrijheid die ik nu elke dag opnieuw ervaar, zou ik nooit meer willen missen.”

Het lijkt me anderzijds ook vermoeiend dat je wordt aangegaapt als je een brood gaat kopen. 
“Ik moet zeggen dat ik zelf al heel wat wegfilter. Enkel als ik iets gewaagder draag om uit te gaan, ben ik me nog bewust van alle blikken die mensen me toewerpen.” 

“Ik vind het ook nog steeds moeilijk om mensen terug te zien die me kennen van vroeger. Als ik mensen van vijf jaar geleden tegen het lijf loop, zou ik in een put kunnen kruipen van schaamte. Ik denk dat ik toch nog steeds bang ben om veroordeeld te worden. Terwijl ik anderzijds wel met mijn bloot gat op Instagram sta. (lacht)”

Hoe leg je eigenlijk aan vrienden en familie uit dat je non-binair bent? 
“Na mijn coming-out ben ik vier keer de conversatie aangegaan, maar daarna ben ik ermee gestopt. Het voelde telkens aan alsof ik op een strafbankje toestemming moest vragen om te mogen zijn wie ik ben. Ik kleed en uit me nu gewoon zoals ik wil. Mensen mogen me nog steeds vragen stellen wanneer ze iets niet begrijpen, maar ik durf de last nu ook meer bij de anderen te leggen. Zij moeten ook moeite doen om me te willen begrijpen.” 

Maar gebruiken mensen dan niet automatisch de verkeerde voornaamwoorden?
“De voornaamwoorden maken voor mij niet zo veel uit. Al merk ik de laatste maanden wel dat het steeds meer begint te wringen als ik op straat word aangesproken met meneer. Dat voelt niet juist aan.” 

Voel je je soms ook onveilig op straat? 
“Ik weet dat ik op bepaalde uren niet op sommige plekken in Gent moet komen. Dronken personen en grote groepen probeer ik ook uit de weg te gaan, zeker als ik alleen ben. Ik zal me tegenwoordig ook sneller met de fiets verplaatsen en soms neem ik de taxi, wat misschien vreemd is in een kleine stad als Gent. De laatste maanden heb ik niets fysieks meer meegemaakt, maar dat is wel al gebeurd. Tijdens de Gentse Feesten raakten mensen zelfs mijn genitaliën aan om te checken of ik al dan niet een transitie had doorlopen.”

Waarom is het voor veel mensen moeilijk om te aanvaarden dat je niet door gender gedefinieerd wil worden?  
“Ik denk dat dat vanuit de opvoeding komt. Ik groeide op in Waarschoot, waar nagenoeg geen trans personen of holebi’s rondliepen. Ook in het onderwijs wordt aan de thematiek geen aandacht gegeven. En áls er al over gesproken wordt, gaat het vooral over holebi’s. Met wat geluk zitten trans personen er ook bij. Maar over die hele transparaplu gaat het zelden of nooit.” 

Wat kunnen mensen die niet non-binair zijn doen om een ally te zijn? 
“Het zou al veel zijn als ze bij het begin van een gesprek vragen welke voornaamwoorden ik gebruik. Ook met respectvolle vragen heb ik geen probleem. Het wordt een andere situatie wanneer mensen vragen of ik al een geslachtsoperatie onderging. Ik vind het altijd intrigerend dat mensen zo nieuwsgierig zijn naar wat er in anderen hun broek zit.” 

“Verdedig ons als het erop aankomt. Net na mijn coming-out scande ik mijn vriendengroep op mensen waarvan ik zeker wist dat ze het voor me zouden opnemen en mensen waarvan ik daar minder zeker van was.” 

Hoe zou je binnen vijf jaar graag in het leven staan? 
“Ik ben al heel ver gekomen op het vlak van mezelf zijn. Misschien zou ik nog wat minder schaamte willen voelen, vooral tegenover de mensen die ik ken van vroeger. Ik zou ook graag in elke provincie een Genderspectrum opstarten, zodat we op nog meer plekken mensen kunnen helpen om compromisloos zichzelf te zijn.”