2019 begon hoopvol toen Oostenrijk op de allereerste dag van het jaar het huwelijk voor personen van hetzelfde geslacht openstelde. Enkele maanden later, op 24 mei, schreef Taiwan geschiedenis. Het land voerde als eerste Aziatisch land het holebihuwelijk in. Op 8 juli volgde Ecuador dat voorbeeld. De zomer werd er net iets warmer door. De teller staat nu op 28, hopelijk komen hier in 2020 nog een aantal landen bij. 

Er was dit jaar opvallend meer diversiteit in het Pride-landschap. Naast Belgian Pride, Antwerp Pride, Leather & Fetish Pride en Bear Pride had je ook de Queer Pride in Gent, de Trans March in Brussel en de POC* Pride in Antwerpen. Voor elk wat wils dus...

2019 was ook het jaar waarin we zagen dat Vlaanderen na Bo Van Spilbeeck ook Sam Bettens in de armen sloot na zijn outing als trans man. Een outing die, toeval op niet, op de dag van de Belgian Pride gebeurde. 

Transgenderwet moet aangepast worden

In juni gaf het Grondwettelijk Hof LGBTI+-belangenorganisatie çavaria gelijk. Het hof bevestigde dat delen van de transgenderwet in strijd zijn met het recht op zelfbeschikking. Ook non-binaire en genderfluïde mensen moeten hun geboorteakte in overeenstemming kunnen brengen met hun genderidentiteit. Verder sprak het hof zich ook uit tegen de onherroepelijkheid van de transgenderwet.Het hof deed geen uitspraak over op welke manier de transgenderwet moet worden aangepast, hierover zal de komende maanden debat gevoerd worden zodat de verschillende partijen (politiek, regenboogkoepels, trans en non-binaire personen...) samen tot een oplossing kunnen komen met een groot maatschappelijk draagvlak.

Pioniers in het straatbeeld

De nieuwe Brusselse brug over het kanaal Charleroi-Brussel-Antwerpen wordt naar de Belgische holebipionier Suzan Daniel vernoemd. De bouwheer en de Stad Brussel vroegen de Brusselaars om naamsuggesties in te dienen, Daniel won de publieksstemming. Nog in Brussel werd de Willy De Bruynstraat ingehuldigd. De Bruyn was een trans en intersekse atleet in een tijdperk waarin gender nog een absoluut gegeven was. Ook zangeres Yasmine krijgt binnenkort een straat in Antwerpen. Mooi, meer van dat in de andere steden en gemeenten graag!

Eerste Vlaamse intersekse vereniging

Begin dit jaar sloot 'Intersekse Vlaanderen' zich aan bij çavaria. Als vereniging willen ze een stem zijn die accurate informatie levert vanuit de realiteit van het mens-zijn. Om zo ouders van kinderen die intersekse geboren zijn, te kunnen ondersteunen in het maken van de juiste keuzes voor hun kind. En dit vertrekkend vanuit de ervaring van het individu. Op Intersex Awareness Day schreef Emmanuelle Verhagen, een van de oprichters, een veel gelezen opinie voor onze site.

Er werden heel wat LGBT+-films en -programma's gemaakt

De Amerikaanse televisieserie 'Pose' gaat de geschiedenis in met de grootste trans cast tot nu toe: maar liefst vijf hoofdrollen worden met verve gespeeld door trans acteurs. Met als gevolg dat de serie veel lof kreeg voor deze beslissing. Het tweede seizoen staat ondertussen al op Netflix. Een ander opmerkelijk personage uit 2019 is Eric (Ncuti Gatwa) uit 'Sex Education'. Eric is zwart en één van de twee openlijk homoseksuele jongens van de school. Hij komt uit een traditioneel, gelovig gezin, waardoor hij met twee werelden tegelijk de strijd moet aangaan. Ook de verhaallijn van Casey (Brigette Lundy-Paine) in 'Atypical' waarin ze ontdekte dat ze biseksueel was, werd door velen gesmaakt. Om maar te zwijgen over de terugkeer van 'The L Word' en de spanning die er tussen Eve (Sandra Oh) en Villanelle (Jodie Comer) in 'Killing Eve' hangt.

Dichter bij huis moesten we afscheid nemen van Kaat in 'Thuis'. Met de komst van het trans personage Lewis in '4eVeR' hadden we dan weer een primeur op de Vlaamse tv. De rol werd vertolkt door trans jongen Emile Jacobs. “Ik wil trans-zijn bij het Ketnet-publiek bespreekbaar maken. En ik wil jonge trans personen helpen eindelijk zichzelf te zijn", zei hij in De Morgen. 

Ook in de Belgische film gaat het de goede kant op met de trans representatie. In 'Lola vers la Mer' vertolkt trans actrice Mya Bollaers de rol van het hoofdpersonage Lola. Ook zij brak een lans voor jonge trans personen in het interview met ons magazine: "Het is zo belangrijk dat jonge trans kinderen voorbeelden hebben die ouder zijn, zodat ze zich niet langer als enige zo voelen op de wereld."

De Zweeds/Georgische film 'And then we danced' kreeg een tien minuten durende staande ovatie op het filmfestival in Cannes. De charismatische Merab oefent voor een plekje bij het Nationale Georgische ballet. Als een nieuwkomer de dansvloer betreedt, rommelt die niet alleen met Merabs ambities maar ook met zijn gevoelens. Wij spraken met de regisseur. Een andere fel bejubbelde LGBT+-film uit 2019 was 'Portrait de la jeune fille en feu' Een intrigerend verhaal over twee vrouwen die hun liefde en vrijheid bij elkaar vinden. Het plot speelt zich af in de 18de eeuw maar is vandaag nog schrikwekkend relevant.

Zichtbaarheid voor biseksualiteit en non-binariteit

Op Bi Visibility Day kroop Ines in hun pen. Die hield een pleidooi voor meer zichtbaarheid voor biseksualiteit. In 2019 zorgden Songfestivalwinnaar Duncan Lauwrence, schrijfster Anaïs Van Ertvelde en zangeres Angèle voor stappen in de goede richting. Actrice Joke Devynck stelde haar vriendin Valery aan het grote publiek voor op het Filmfestival in Oostende nadat ze jarenlang samen was met acteur Johan Heldenbergh. Devynck voelt zich aangetrokken tot mensen, ongeacht hun geslacht. “We zijn 2019, mensen. Dat iemand die een relatie heeft met iemand van hetzelfde geslacht nog zoveel opzien baart, hoe leg je dat uit?” zei ze in de weekendbijlage van De Standaard. Gelijk heeft ze.

In 2017 onthulde het Belgisch topmodel Hanne Gaby Odiele dat ze intersekse was. Anno 2019 noemt Hanne zich resoluut non-binair. "Ik ben een persoon, geen geslachtsdeel", zei ze in een interview met de krant De Morgen. In september kondigde de Britse zanger Sam Smith op Instagram aan dat die voortaan met die/hun wil aangesproken worden. Andere non-binaire rolmodellen zijn presentator Jonatan Van Ness (Queer Eye) en acteur Ruby Rose (Orange Is The New Black), klimaatactivist Anuna De Wever en Naomi Van Hauwermeiren (een van de drie nieuwe woordvoerders van Wel Jong Niet Hetero). Toch doet non-binariteit bij veel mensen nog de wenkbrauwen fronsen. Elien gaf dit najaar alvast enkele handige tips hoe je de juiste voornaamwoorden kan gebruiken. En vanaf 2020 vermelden we op ZIZO de voornaamwoorden van alle personen die we interviewen, of dat nu zij/haar, hij/zijn of die/hun is. Zo hopen we ook ons steentje bij te dragen en de zichtbaarheid van non-binariteit te verhogen en hopelijk ook de bewustwording ervan bij onze lezers aan te wakkeren. 

LGBT-opvangtehuis in Luik

Eind 2018 opende er in Brussel al een opvangtehuis voor holebi's en trans personen. Sinds mei kunnen LGBT+-personen die het thuis moeilijk hebben ook in Luik terecht. Dankzij de professionele inzet en overtuiging van de medewerkers en vrijwilligers kunnen de jongeren met zichzelf in het reine komen, uit een isolement geraken en voor zichzelf een persoonlijk en professioneel parcours uitstippelen. Volgt Vlaanderen in 2020? 

Het jaar van Lola

In de zomer maakte je op ZIZO kennis met Lex Decrans, beter gekend als de dove dragqueen Lola McQueen. Wie had durven denken dat de sympathieke dragqueen furore zou maken in 'Belgium's Got Talent' waar ze een Golden Buzzer in ontvangst mocht nemen. McQueen werd dit najaar ook tot Europe's Best Drag Queen en LGBT+-vriendelijkste mediapersoonlijkheid van 2019 gestemd door de kijkers van OUTtv. Ze ziet haar doof zijn niet als een beperking. “Wees jezelf, geloof in jezelf en laat niemand vertellen wat je niet kan.”

Er beweegt iets in de sportwereld

In juni werd Matthias De Rover tot Mister Gay Belgium 2019 verkozen. Zijn verkiezingsthema was 'aanvaarding van LGBT’s in de sportwereld' en daar heeft hij zich de voorbije maanden als Mister ook voor ingezet. De Roover voetbalt zelf bij FC Eksaarde in Lokeren. Tijdens de Pride Games van Antwerp Pride lanceerde De Rover zijn stickeractie: ‘Pass The Message‘. Hij deelde de stickers tijdens het Antwerp Pride-weekend uit. “Iedereen moet overal zichzelf kunnen zijn, maar zeker ook in de sport, zo kan het talent van de spelers pas tot volledige ontplooiing komen”, zei De Roover in een persbericht. In november tenslotte lanceerde hij samen met de Jupiler Pro League een handleiding tegen holebifobie, racisme en andere vormen van discriminatie in de sportwereld. 

Begin december lanceerde roeier Simon Haerinck zijn #Samesportdifferentsexuality-campagne. "Ik wil dit thema bespreekbaar maken, want ik merk dat er openlijk heel weinig holebi's rondlopen in een sportclub. Zeker als dat een sport in teamverband is." Op de campagneposter poseert Haerinck met drie andere roeiers in blote bast. Hij is de enige homo op de foto, de anderen zijn bondgenoten. Binnenkort lees je een interview met hem op ZIZO. 

Nog dit najaar kwam scheidsrechter Robin Lefever uit de kast. Hij hoort bij de top van de Belgische scheidsrechters. "Er is een gebrek aan rolmodellen. De reacties van andere spelers en supporters maken het moeilijk. Het voetbal is een harde wereld," zegt Robin aan VRT NWS.

Op naar een positief, warm en solidair 2020!